Uitvoeringskracht in sociale wijkteams: een beproefd concept in een nieuwe context

Gemeenten worden naar verwachting per 1 januari 2015 bestuurlijk en financieel verantwoordelijk voor werk, jeugd en maatschappelijke ondersteuning. Vooruitlopend daarop hebben vrijwel alle grote gemeenten sociale wijkteams opgericht, geïnspireerd door het succesvolle model van de Achter-de-Voordeur-aanpak. In dit artikel reflecteren we op deze ontwikkeling naar aanleiding van kritiek op de vaagheid rond de sociale teams1 en met het oog op de doorontwikkeling ervan. In een historische analyse bekijken we het fenomeen sociale wijkteams in relatie tot de politieke en beleidscontext. Onze centrale onderzoekvraag is: welke verandering in visie heeft zich voorgedaan sinds de eerste experimenten met sociale wijkteams en wat betekent dit voor de vormgeving ervan? We laten zien hoe in het beleidsdiscours gaandeweg het accent is komen te liggen op argumenten die betrekking hebben op efficiëntie van de ondersteuning, meer eigen verantwoordelijkheid en zelfregie en meer participatie in de samenleving en het arbeidsproces. Dit nodigt uit tot een andere modellering van de wijkteams, vooral in termen van (1) de doelgroep van de aanpak, (2) de diepgang van de ondersteuning en (3) de rol van de generalist en de handelingsruimte of bevoegdheden die deze generalist krijgt. De keuze van veel gemeenten om werkenderwijs te ontdekken wat werkt, kan naast de tijdsdruk een verklaring bieden voor nog vage plannen voor de inrichting en organisatie van sociale wijkteams