Phosphorus, iron, manganese, zinc and copper in relation to total flavonoids in medicinal herbs and their infusions originating from Poland, Lithuania and Ukraine / Fosfor, żelazo, mangan, cynk i miedź w relacji do sumy flawonoidów w ziołach leczniczych i naparach pochodzących z Polski, Litwy i Ukrainy

Celem badań była identyfikacja różnic w składzie pierwiastkowym (P, Fe, Mn, Zn i Cu) oraz w zawartości sumy flawonoidów w ziołach leczniczych pochodzących od 9 gatunków botanicznych, zebranych w Polsce, Litwie i Ukrainie. Pierwiastki metaliczne oznaczono techniką FAAS (mg∙kg-1 s.m.) w następującym porządku: Fe > Mn > Zn > Cu w suchej masie surowców, oraz w naparach: Mn > Zn > Fe > Cu. Stosunek form rozpuszczalnych w wodzie do całkowitej zawartości pierwiastków był następujący: 66,2% dla Cu, 22,4% dla Mn, 19,7% dla Zn i 3,8% dla Fe. Zawartość P całkowitego, nieorganicznego oraz sumę flawonoidów oznaczono techniką spektrofotometrii UV/Vis. Dzięki użyciu analizy wariancji, korelacji i skupień wykazano, że istotny wpływ na zróżnicowanie próbek wywierał czynnik genetyczny - przynależność do poszczególnych gatunków botanicznych roślin leczniczych. Natomiast oznaczono statystycznie wyższy (α < 0.05) poziom Fe całkowitego w próbkach rosnących na Ukrainie. Otrzymano też szereg istotnych statystycznie korelacji (r > 0.7) pomiędzy: P całkowitym - P nieorganicznym, Mn całkowitym - Mn rozpuszczalnym oraz Cu całkowitą - Cu rozpuszczalną, również (r > 0.5) pomiędzy: sumą flawonoidów - Cu rozpuszczalną, P całkowitym - Cu całkowitą, P całkowitą - Cu rozpuszczalną, P nieorganicznym - Zn całkowitym. Ponadto, porównanie wyników oznaczenia P, Fe, Mn, Zn i Cu w naparach z roślin leczniczych z normami RDA wykazało, że istotne ilości (kilkanaście procent) Mn i Cu mogą być dostarczane do organizmu ludzkiego poprzez wypijanie 2 filiżanek naparu otrzymanego z Helichrysi inforescentia i Hyperici herba