Yiddish and Judeo-Spanish as Determinants of Identity: As Illustrated in the Jewish Press of the First Half of the Twentieth Century

Yiddish and Judeo-Spanish as Determinants of Identity: As Illustrated in the Jewish Press of the First Half of the Twentieth Century The paper shows an image and functions of Yiddish and Judeo-Spanish languages among Jewish Diaspora groups – the Balkan Sephardim and the Ashkenazim (the Ostjuden group) – in the period from the beginning of the twentieth century until the outbreak of World War II. The study is based on the articles from Jewish weeklies, magazines and newspapers from pre-war Bosnia and Hercegovina and from Germany/Poland. It demonstrates a double-sided attitude towards the languages. On the one hand – an image of the languages as determinants of Jewish identity. Touching on this theme, the authors of the paper also try to highlight the images of Yiddish and Judeo-Spanish and as determinants in a narrower sense – of the Sephardi/Ashkenazi identity in that period. On the other hand, the paper shows a tendency to treat the languages as “corrupted” and “dying” languages, and as factors slowing down the assimilation of Jewish groups and also as an obstacle for Zionist ideologies. Języki jidysz i żydowsko-hiszpański jako wskaźniki tożsamości – na przykładzie żydowskich tekstów prasowych pierwszej połowy XX wieku Artykuł ukazuje obraz i funkcje języków jidysz i żydowsko-hiszpańskiego wśród żydowskich grup diasporowych – bałkańskich Sefardyjczyków oraz Aszkenazyjczyków (Ostjuden) – w okresie od początków wieku XX do wybuchu II wojny światowej. Opis oparty jest na artykułach z żydowskich magazynów, tygodników, prasy codziennej z przedwojennej Bośni i Hercegowiny oraz Niemiec/Polski. Ukazany jest ambiwalentny stosunek wobec języków. Z jednej strony – obraz języków jako wskaźników żydowskiej tożsamości, jak również obraz jidysz i żydowsko-hiszpańskiego jako wskaźników tożsamości w węższym ujęciu: tożsamości sefardyjskiej/aszkenazyjskiej w omawianym okresie. Z drugiej strony zaś – artykuł zwraca uwagę także na to, że oba języki były traktowane jako „zepsute”, „umierające” i stanowiące czynniki spowalniające asymilację grup żydowskich oraz przeszkodę dla idei syjonistycznych