SOSYAL BÜTÇELEME TÜRÜ OLARAK ÇOCUKLARA YÖNELİK BÜTÇELEME ANLAYIŞI VE ÇEŞİTLİ ÜLKE UYGULAMALARI

ÖZ Sosyal bir devlet niteliğine sahip olmak; toplumsal değerlere duyarlı ve vatandaşlarıyla sinerji oluşturmuş demokratik yönetimlerin öncelikli amaçlarından biridir. Bu amaca ulaşma yolunda ciddi mesafeler almış ülkelerde insani gelişme düzeylerinin de oldukça yüksek olduğu kabul edilir. Bir ülkenin insani gelişmişlik düzeyinde arzuladığı hedeflere ulaşabilmesi için en önemli mali politika aracı ise bütçedir. Elbette devlet bütçelerinin bu amaca yönelik kullanılabilmesi açısından bazı özelliklere sahip olması gereklidir. Bu özellikler arasında bütçeye sosyal bütçeleme anlayışının ve bunu destekleyici çocuklara yönelik bütçe anlayışının dâhil edilmesi yer almaktadır. Geleceğin yetişkinleri olarak nitelendirebileceğimiz bugünün çocuklarına yönelik politikaların insani gelişme hedefinde önemli bir aşama olduğunu belirtmek gerekmektedir. Özellikle toplumsal gelişme arzusunda olan ve daha üst seviyelerde yer almak isteyen ülkeler bu tür bütçeleme anlayışına uygun adımlar atmaktadır. Nitekim bu çalışmada sosyal bütçeleme ve buna uygun çocuk bütçeleme kavramları ele alınmış ve çocuklara yönelik bütçeleme anlayışına uygun çeşitli ülke örnekleri üzerinde durulmuştur. Bu tür uygulamaların ele alınmasının kalkınma hedefine ulaşma açısından karar alıcılara yol gösterici olacağı değerlendirilmektedir. ABSTARCT To have a social government characteristic is one of the primarily aims for democratic states which are sensible to public values and bring synergy with the society. It can be said that human development level is high in the countries that have made important progress on this aim. The main public policy tool is the government budget for a country that has a high level of human development target. The public budget has to have some characteristics to achieve this target. Having a social budgeting approach and child budgeting approach to support it are a few of those characteristics. It can be initially emphasized that the social politics for children, who are adults of the future, will provide the main turning point for human development purpose. Especially countries that want to reach at a high level of human development, make progress for this kind of budgeting. Thus, social budgeting and child budgeting approaches are evaluated, and selected countries’ child budget applications are examined. It will be helpful to deal with these kinds of applications for policy makers to reach their development goals