Evaluatie van een nieuwe vorm van cliëntgericht toezicht: het Short Observational Framework for Inspection. (SOFI)

Zorgverleners, bestuurders en inspecteurs zijn positief over een nieuwe inspectiemethode die de IGZ gebruikt voor dementiezorg. De inspecteurs kijken daarbij uitgebreid naar de zorgverlening in de praktijk. Ze praten met de medewerkers en vertellen ook wat er goed gaat. Dat prikkelt verpleeghuizen om hun zorg te verbeteren. De Inspectie voor de Gezondheidszorg wil in 2015 meer gericht toezicht houden op verpleeghuiszorg voor mensen met dementie. Speciale aandacht gaat daarbij naar de omgang van zorgverleners met onbegrepen gedrag bij dementie, zoals onrust, depressieve klachten en apathie. De inspectie deed een pilot met een methode uit het Verenigd Koninkrijk, het Short Observational Framework for Inspection (SOFI), en vroeg het NIVEL om de ervaringen van inspecteurs, bestuurders en zorgverleners ermee in kaart te brengen. Mede om te bepalen in hoeverre deze observatiemethode het toezicht cliëntgerichter kan maken. In de huiskamer Met het Short Observational Framework for Inspection nemen inspecteurs onopvallend plaats in de huiskamers van een verpleeghuis, en ze kijken hoe zorgverleners met mensen met dementie omgaan. Vervolgens gaan ze in gesprek met zorgverleners over wat ze hebben gezien en raadplegen ze andere bronnen, waaronder cliëntendossiers. SOFI is gebaseerd op Dementia Care Mapping, een observatiemethode ontwikkeld door de Universiteit van Bradford (UK). De inspecteurs werden uitgebreid getraind in toepassing van de methode. In gesprek Zorgverleners en bestuurders zijn positief over de nieuwe inspectiemethode. Ze hebben het idee dat inspecteurs met het Short Observational Framework for Inspection naar de echte zorg voor mensen met dementie kijken en niet alleen naar documenten. Ook als de observaties niet positief zijn, vinden zorgverleners en bestuurders ze waardevol. Een ander belangrijk aspect dat door zorgverleners en bestuurders gewaardeerd wordt, is dat inspecteurs met hen in dialoog gaan over wat ze hebben gezien. Ook positieve aspecten Ook inspecteurs waarderen het Short Observational Framework for Inspection. Zij hebben het idee dat ze met SOFI de daadwerkelijk geleverde zorg in hun toezicht kunnen betrekken en dat ze daarbij kijken vanuit het perspectief van de cliënt. Een ander positief element van SOFI is volgens inspecteurs dat het de mogelijkheid biedt ook positieve aspecten van de zorg te noemen, en niet alleen negatieve. Twintig pilot-bezoeken Zes inspecteurs brachten tussen oktober en december 2014 een pilot-bezoek aan twintig verpleeghuisorganisaties met zorg voor mensen met dementie, en gebruikten daarbij het Short Observational Framework for Inspection. Het NIVEL voerde rondom de twintig pilot-bezoeken een eerste evaluatie van SOFI uit. Hiervoor werden groepsinterviews gehouden met inspecteurs en met zorgverleners, en beantwoordden de bestuurders van de twintig organisaties een vragenlijst. Vervolg De IGZ gaat komende maanden verder met de ontwikkeling en toepassing van het Short Observational Framework for Inspection. Bij 25 nieuwe verpleeghuisorganisaties zullen inspecteurs het instrument toepassen. Deze keer zullen de inspecteurs ook een formeel oordeel geven. Dit was in de huidige pilot nog niet het geval. Het NIVEL zal onderzoeken of de inspectie met SOFI instellingen daadwerkelijk prikkelt de zorg af te stemmen op de mens met dementie