De vervolging van joden en Sinti tijdens de Tweede Wereldoorlog in de Nederlandse provincie Limburg

De vervolging van Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog is in Limburg op onderdelen anders verlopen dan in de grote steden in het westen van Nederland, concludeert Herman van Rens in zijn onderzoek. In Limburg werden de meeste Joden opgeroepen om zich te melden voor werkkampen. Hierdoor hadden zij (korte) tijd om te besluiten onder te duiken en werd slechts een minderheid slachtoffer van onaangekondigde razzia’s. De helft van de Limburgse Joden koos voor onderduik of een vlucht naar België of verder. Van Rens laat zien dat er echter grote verschillen bestonden in overlevingskans tussen de verschillende gemeenten in de provincie Limburg. Deze verschillen konden worden verklaard doordat in sommige steden en dorpen hulpnetwerken ontstonden binnen tamelijk gesloten groepen waarbinnen het helpen van mensen in nood een collectieve norm werd. Het aandeel van een klein aantal invloedrijke morele leiders was hierin van belang. Van Rens besteedt ook aandacht aan de vervolging van Sinti - doorgaans aangeduid als ‘zigeuners’ - in Limburg. Er bestonden grote verschillen tussen de vervolging van de Sinti en die van de Joden. De maatregelen tegen Sinti kwamen meer tot stand als gevolg van druk uit de samenleving. Pas in een later stadium kregen Sinti een plaats in het racistisch wereldbeeld van de nationaalsocialisten