Warm gas in protoplanetary disks

Planeten vormen in een schijf rond een jonge ster. Deze schijf is een restproduct van stervorming, bestaat voornamelijk uit gas, en komt voor in twee verschillende vormen: ‘geopende' en ‘zichzelf overschaduwende' schijven. Gerrit van der Plas bestudeerde het gas in het oppervlak van deze schijven, en het verband met de schijfgeometrie. Hij onderzocht het gas in veertien van zulke schijven rond jonge sterren via verschillende gasdiagnostieken, die elk uit een ander gebied van de schijf komen. Het blijkt dat de eigenschappen van het waargenomen gas sterk samenvallen met de schijfvorm: in zichzelf overschaduwende schijven komt de straling alleen van dichtbij de ster, waar de temperatuur erg hoog is. In de geopende schijven wordt het gas ook in de buitenschijf direct aangestraald door de ster, dit zorgt ervoor dat hoewel het gas daar veel koeler is, het ook op grote afstand nog zichtbaar is. Van der Plas noemt het opvallend dat de waargenomen straling in deze geopende schijven alleen van grote afstand komt. Door zijn waarnemingen te vergelijken met geavanceerde schijfmodellen, vond van der Plas een aanwijzing dat dit mogelijk wordt veroorzaakt door de grootte van de stofkorrels in de schijven