15085974 LOC.BRO.ARC Eindrapportage archeologisch onderzoek Quatre Brasweg 22 te Eefde

Gespecificeerde archeologische verwachting In het plangebied kunnen archeologische resten voorkomen uit alle archeologische perioden vanaf het (Laat-)Paleolithicum. Voor de perioden (Laat-)Paleolithicum t/m Bronstijd (Jagers-Verzamelaars en Vroege-Landbouwers) wordt de kans hoog geacht voor de zuidoostelijke helft van het plangebied en middelhoog voor de noordwestelijke helft van het plangebied. Vanaf de IJzertijd wordt de kans op het voorkomen van resten hoog geacht voor het gehele plangebied. Dit is grotendeels in overeenstemming met de archeologische waarden- en verwachtingenkaart van de gemeente Lochem. Bij afwezigheid van een plaggendek worden archeologische resten, indien aanwezig, vlak onder het maaiveld en in de bouwvoor verwacht en deze zijn daardoor kwetsbaar voor moderne bodemingrepen. Bij aanwezigheid van een plaggendek worden archeologische resten verwacht in het (dikke) plaggen-dek (Aa-horizont) en in de top van de rivierduinachtige dekzandafzettingen (top van de afgedekte podzolbodem (haar- of veldpodzolbodem) of restant hiervan). De diepteligging van de vondstenlaag is afhankelijk van de dikte van het plaggendek. Tevens zorgt de aanwezigheid van een plaggendek voor een betere conservering van archeologische resten. Resultaten inventariserend veldonderzoek Uit de resultaten van het inventariserend veldonderzoek (IVO, verkennende fase) blijkt dat de bodemopbouw binnen vrijwel het gehele plangebied sterk verstoord is. Het geroerde/verstoorde deel van de bodemopbouw bestaat vanaf het maaiveld tot minimaal 70 en maximaal 130 cm -mv, gemiddeld tot 110 cm -mv, uit donkerbruingrijs tot beigebruin gekleurd (en tevens sterk gevlekt), deels zwak tot matig humeus, matig siltig, zeer fijn zand. Ter plaatse van de boringen 6, 7 en 9 betreft de top een klinkerverharding. Meest waarschijnlijk zijn deze verstoringen veroorzaakt bij de diverse bouw- en sloopwerkzaamheden die binnen het plangebied hebben plaatsgevonden en de verdere inrichting van het terrein, wat ook al werd verwacht op basis van gegevens uit de geraadpleegde bouwdossiers. De onverstoorde bodemopbouw betreft direct de C-horizont (scherpe overgang). Deze bestaat uit variërend van lichtgeelbeige tot oranjebruin tot lichtgrijs gekleurd, matig tot sterk siltig, zeer fijn zand tot sterk zandige leem. Naar onderen toe komen in zwakke tot sterke mate roestvlekken voor. De goede sortering is kenmerkend voor dekzand, voor het gebied specifiek rivierduinachtige dekzandafzettingen (Formatie van Boxtel, Laagpakket van Wierden). Alleen in het lager gelegen noordwestelijke deel van het plangebied (boringen 1 en 3 komen vanaf gemiddeld 180 cm -mv rivierafzettingen voor, bestaande uit lichtgrijs tot lichtgrijsbruin gekleurd, zwak siltig, matig fijn zand tot sterk zandige leem (Formatie van Kreftenheye). Deze zullen in het overige deel van het plangebied ook aanwezig zijn, echter op grotere diepte. Alleen in een boring gezet in het uiterst zuidelijke/zuidoostelijke deel van het plangebied is sprake van een merendeels intact bodemprofiel onder de aanwezige klinkerververharding met onderliggend cunet/-stabilisatiezand. Dit grotendeels intacte bodemprofiel betreft een holtpodzolprofiel (ook wel aangeduid als een bruine bosgrond). In het verkruimelde opgeboorde materiaal van de boringen zijn alleen in de geroerde/verstoorde lagen resten recent baksteen aangetroffen. Het gaat zeer waarschijnlijk om afval-/sloopresten van voormalige bebouwing die in de grond zijn opgemengd. In het onverstoorde deel van de bodeopbouw zijn geen archeologische indicatoren waargenomen. Ondergrondse resten van historische bebouwing (muurresten/funderingsresten) die binnen het erf Boonk hebben gestaan worden niet meer verwacht, aangezien deze heeft gestaan waar heden een deels onderkelderde koeienstal staat. Tijdens de uitvoering van de veldwerkzaamheden is door de huidige eigenaar van het terrein aangegeven dat nadat de oude woonboerderij was afgebrand in 1970, de muur- en funderingsresten voornamelijk zijn gebruikt om de toegangsweg tot het erf te voorzien van een verharding. Conclusie De gespecificeerde archeologische verwachting, zoals die is weergegeven tijdens het bureauonderzoek, wordt wat betreft de landschappelijke ligging van het plangebied bevestigd. Alleen in het uiterst zuidelijke/zuidoostelijke deel van het plangebied is het van nature gevormde bodemprofiel nog intact aangetroffen, in de vorm van een holtpodzolgrond (bruine bosgrond). De minerale bovengrond is echter te dun om te kunnen concluderen of het een restant van de nature gevormde Ah-horizont of van een Aa-horizont (restant plaggendek) betreft. Op de vraag of binnen het gehele plangebied sprake is geweest van een holtpodzolgrond als natuurlijk bodemprofiel kan geen antwoord worden gegeven. Het intacte holtpodzol is namelijk aangetroffen binnen het hoogst gelegen terreindeel van het plangebied, in de richting van de naar het zuiden toe hooggelegen delen van een rivierduinachtige dekzandrug. Het noordwestelijke en lager gelegen deel van het plangebied ligt namelijk meer dan een meter lager, waar dan ook sprake zal zijn van andere heersende hydrologische condities. Voor vrijwel het gehele plangebied wordt geconcludeerde dat de middelhoge tot hoge archeologische verwachting kan worden bijgesteld naar geen verwachting. Alleen voor het uiterst zuidelijke/zuidoostelijke deel van het plangebied blijft deze verwachting behouden. Binnen dit terreindeel zullen vooralsnog geen bodemverstorende ingrepen gaan plaatsvinden. Selectieadvies Op grond van de resultaten van het inventariserend veldonderzoek adviseert Econsultancy om ten aanzien van de geplande ontwikkelingen binnen het plangebied geen vervolgonderzoek te laten uitvoeren. Binnen het merendeel van het plangebied ontbreken aanwijzingen voor de aanwezigheid van archeologische waarden en is sprake van een (diep) verstoorde bodemopbouw. Indien in de toekomst het woonerf in zuidelijke/zuidoostelijke richting wordt uitgebreid (op de hoger gelegen delen van de rivierduinachtige dekzandrug), gecombineerd met nieuwbouwwerkzaamheden of herinrichting van deze terreindelen waardoor bodemverstorende ingrepen zullen worden uitgevoerd, dan zal aanvullend onderzoek noodzakelijk zijn. Geadviseerd wordt dit onderzoek te laten bestaat uit een archeologisch karterend booronderzoek. Door middel van een karterend booronderzoek kan een inventarisatie worden gemaakt van eventueel aanwezige archeologische vondsten en/of sporen binnen de geplande bouwvlakken, en zo ja, om hiermee een eerste indruk te verkrijgen van de kwaliteit (gaafheid en conservering), aard, datering, omvang en diepteligging hiervan. Voor het karterend booronderzoek dient een gespecificeerd Plan van Aanpak (PvA) te worden opgesteld. Wel dient te allen tijde bij het afgeven van een omgevingsvergunning de wettelijke meldingsplicht (ex artikel 53 Monumentenwet 1988) kenbaar te worden gemaakt om het documenteren van toevalsvondsten te garanderen: Degene die anders dan bij het doen van opgravingen een zaak vindt waarvan hij weet dan wel redelijkerwijs moet vermoeden dat het een monument is (in roerende of onroerende zin), meldt die zaak zo spoedig mogelijk bij Onze minister. Deze aangifte dient te gebeuren bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in Amersfoort (ARCHIS-meldpunt, telefoon 033-4227682). Het verdient aanbeveling ook de regioarcheoloog (mevrouw drs. N.F.H.H. Vossen) en het bevoegd gezag (de gemeente Lochem, de heer A. de Bert) hiervan per direct in kennis te stellen