Plangebied Europaweg, gemeente Doetinchem: Archeologisch vooronderzoek: een bureau- en inventariserend veldonderzoek (verkennend en karterend booronderzoek)

In opdracht van de gemeente Doetinchem heeft RAAP Archeologisch Adviesbureau in het voorjaar van 2015 een bureau- en inventariserend veldonderzoek uitgevoerd in verband met de voorgenomen verbreding van de Europaweg in de gemeente Doetinchem. Het veldonderzoek bestond uit een verkennend en een karterend onderzoek. Tijdens het bureauonderzoek kwam naar voren dat het plangebied drie landschappelijke eenheden doorsnijdt: hooggelegen terrasresten, rivierduinen en geulvormige laagten/oude rivierbeddingen. De terrasrestruggen en rivierduinen vormden door hun relatief hoge ligging en de nabijheid van dalvormige laagten (al dan niet met open water) vanaf de Late Prehistorie aantrekkelijke bewoningslocaties. Bij de aanvang van het verkennende booronderzoek gold voor deze eenheden dan ook een hoge verwachting voor archeologische resten (vooral nederzettingen) uit de Steentijd t/m de Nieuwe tijd. Verder is bij het bureauonderzoek gebleken dat in de ondergrond resten uit de Tweede Wereldoorlog (loopgraven, stellingen en mogelijk ook een crashplaats van een vliegtuig) aanwezig zijn. Tijdens het verkennend booronderzoek bleek de landschappelijke situatie doorgaans goed overeen te komen met de kaarteenheden van de archeologische verwachtingskaart van de gemeente Doetinchem. Het kaartbeeld kon op basis van het verkennende onderzoek worden gepreciseerd. Binnen de landschappelijke eenheid ‘geulvormige laagten en oude rivierbeddingen’ komen zones met geul-, oever- en verlandingsafzettingen voor, met elk hun eigen archeologische verwachting. Een hooggelegen terrasrest tussen de spoorlijn en de Kilderseweg is bedekt met grofzandige crevasseafzettingen. Het karterend booronderzoek was gericht op het opsporen van nederzettingsresten en is uitgevoerd ter plaatse van de rivierduinen, de pleistocene oeverafzettingen en de crevasseafzettingen. In het plangebied zijn op drie locaties aanwijzingen gevonden voor (een) intacte archeologische vindplaats(en). Ter plaatse van vindplaats 1 zijn in het 1994 bij het graven van een watergang nederzettingssporen uit het Laat Paleolithicum en de IJzertijd alsmede greppels uit de Middeleeuwen gevonden (monumentnummer 12852). Het karterend booronderzoek bevestigde de aanwezigheid van archeologische resten in de vorm van diverse indicatoren (handgevormd aardewerk, houtskool, vuursteen, verbrand bot, tefriet en ijzerslak). Gezien de onderzoeksresultaten en de voorgenomen ingrepen (aanleg van fietstunnel) ter plaatse van vindplaats 1 is geconcludeerd dat bij de uitvoering hiervan met zekerheid archeologische resten zullen worden verstoord. Op basis hiervan wordt aanbevolen om het rivierduin (voor zover deze wordt verstoord door de aanleg van het fietspad en fietstunnel) op te graven. Vindplaats 2 betreft een locatie waar op basis van de kadastrale minuut van 1832 sprake is van een erf (80 x 50 m) uit de Nieuwe tijd. Het is onzeker of (en in hoeverre) (funderings)resten nog aanwezig zijn of dat deze bij de sloop geheel zijn verwijderd. Evenmin is duidelijk geworden of er sprake is van eventuele voorgangers. Vindplaats 3 betreft een concentratie houtskool die direct ten zuiden van dit erf is aangetroffen in de oeverafzettingen onder de crevasseafzettingen. Gezien de onderzoeksresultaten en de voorgenomen ingrepen (verbreding van de Europaweg) ter plaatse van vindplaatsen 2 en 3 is geconcludeerd dat bij de uitvoering hiervan mogelijk archeologische resten zullen worden verstoord. Op basis van de resultaten van dit onderzoek wordt aanbevolen om zo snel mogelijk een vervolgonderzoek te laten plaatsvinden in de vorm van een proefsleuvenonderzoek