Ijsselstein Schapenstraat 9 Booronderzoek: Schapenstraat 9, IJsselstein

In opdracht van Bouw- & aannemersbedrijf De Wit IJsselstein B.V. heeft ADC ArcheoProjecten een bureauonderzoek en een inventariserend veldonderzoek uitgevoerd voor het plangebied Schapenstraat 9 in IJsselstein (gemeente IJsselstein). In het plangebied zal nieuwbouw plaatsvinden. Het onderzoek is uitgevoerd in het kader van een aanvraag van een bouwvergunning en was noodzakelijk om te bepalen of bij de voorgenomen activiteiten de kans bestaat dat archeologische resten in de ondergrond worden aangetast. Het plangebied bevindt zich binnen de middeleeuwse stadskern van IJsselstein. Op grond van deze ligging kunnen resten vanaf de Middeleeuwen tot en met de Nieuwe tijd aanwezig zijn, zoals ophogingslagen en stenen funderingen. Omdat de zuidelijke helft van het plangebied in gebruik is geweest als erf/achtertuin worden hier vooral beer- en waterputten verwacht. Het bovenste pakket in het plangebied bestaat waarschijnlijk uit één of meer ophogingslagen uit bovengenoemde perioden. Onder deze ophogingspakketten zal de bodem waarschijnlijk uit komklei bestaan. Het is mogelijk dat boven 0,8 m N.A.P. oeverafzettingen van de Buitenzorgse stroomgordel in het plangebied aanwezig zijn (bij een straatniveau van 2,5 m + NAP minder dan 1,7 m -mv). Op en in deze afzettingen kunnen bewoningsresten verwacht worden vanaf het Late Neolithicum tot en met de Middeleeuwen. Op of in de top van de oeverafzettingen van de Wiersche stroomgordel, die op circa 5,5 m -mv beneden het maaiveld of ondieper verwacht wordt, kunnen archeologische resten uit het Neolithicum voorkomen. De archeologische laag bestaat uit een vermenging van onder meer kleine fragmenten aardewerk, houtskool en bot met het oorspronkelijke substraat. De meeste typen archeologische resten (bot, houtskool, aardwerk, metaal) zullen door de natte en zuurstofloze condities goed zijn geconserveerd. Teneinde deze verwachting te toetsen werd in het plangebied een booronderzoek (specificatie VS03) uitgevoerd. Op basis van het bureauonderzoek werden op 5,5 m -mv de beddingafzettingen van de Wiersch meandergordel verwacht. Deze afzettingen zijn tijdens het veldwerk ook aangetroffen. Uit het veldonderzoek is gebleken dat de top van deze afzettingen geërodeerd is en dat op basis daarvan geen archeologische waarden worden verwacht op dit niveau. De op basis van het bureauonderzoek verwachte komkleien en veen zijn tijdens het booronderzoek aangetroffen. Vanwege de natte omstandigheden geldt voor deze afzettingen een lage archeologische verwachting. De op basis van het bureauonderzoek verwachte oeverafzettingen van de Buitenzorgse meandergordel zijn tijdens het veldwerk niet aangetroffen. Het bovenste pakket in het plangebied betreft een ophogingspakket dat uit de Middeleeuwen tot en met de Nieuwe tijd dateert. Eventuele aanwezige archeologische resten zullen uit deze periode dateren. Op grond van de onderzoeksresultaten is gebleken dat er binnen het plangebied sprake is van een potentieel archeologisch niveau. Het betreft een ophogingspakket met mogelijke funderingsresten direct onder het maaiveld. Dit niveau zal verstoord worden door de voorgenomen ingreep. Daarom adviseert ADC ArcheoProjecten om in het plangebied tijdens de graafwerkzaamheden een archeologische begeleiding uit te voeren. Dit betekent dat bij de civiele werkzaamheden aangetroffen vondsten of archeologische sporen worden geregistreerd en, in zover de werkzaamheden dat toelaten, worden gedocumenteerd. De exacte invulling van de werkzaamheden dient te worden vastgelegd in een door de bevoegde overheid goed te keuren Programma van Eisen (PvE). Het verdient verder de aanbeveling om de uitvoerder van het grondwerk te wijzen op de plicht archeologische vondsten te melden bij de bevoegde overheid, zoals aangegeven in artikel 53 van de Monumentenwet. Selectie besluit gemeente IJsselstein Het rapport wordt als voldoende beoordeeld. Het advies om in het plangebied tijdens de werkzaamheden een archeologische begeleiding uit te voeren kan worden overgenomen. Gezien de verwachting dat vooral beer- en waterputten kunnen worden aangetroffen, moet bij het opstellen van een PvE aandacht worden gegeven aan het veilig stellen van eventuele vondsten tijdens de afwezigheid van de uitvoerder, dit i.v.m. een verhoogd risico op 'schatgraverij'