Een archeologisch inventariserend veldonderzoek (IVO) door middel van proefsleuven bij rijksmonument De Trije Terpen te Dokkum, gemeente Dongeradeel (Fr.): ARC-Publicaties 146

Wat betreft het huidige onderzoeksterrein kan worden gesteld dat het meest noordelijke deel van het onderzoeksterrein buiten de terpzones valt en alleen enige sporen van voormalig landgebruik zal bevatten. Bewoning is hier niet te verwachten, en de archeologische waarde van dit terrein is derhalve niet zeer hoog. De meest noordoostelijke van de drie terpen bevindt zich echter gedeeltelijk in het onderzoeksterrein, en is wel archeologisch waardevol. Het gaat hier om de goed bewaarde noordrand van de terp, waarvan de sporendichtheid niet groot is, maar waar zeker nog wel sporen aanwezig zullen zijn. Deze terp strekt zich op zijn verste punt nog 50 m buiten de huidige monumentgrens uit en is zeker behoudenswaardig. Geadviseerd wordt dat de gemeente Dongeradeel deze rondlopende zone vrijwaart van bebouwing of andere bodemverstorende activiteiten en dat deze zone eventueel bij het rijksmonument wordt toegevoegd (afb. 2.1). Het bevoegd gezag, namelijk de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek en de Provincie Fryslan, beslissen in dezen. Gelet op het beeld dat het archeologische onderzoek oplevert en dat ook uit het kaartmateriaal tevoorschijn komt, ligt waarschijnlijk de helft van de noordoostelijke terp binnen de grenzen van het rijksmonument. Daarmee bevat het rijksmonument, voor zover gelegen op het huidige perceel, de restanten van twee terpen, namelijk de noordoostelijke en de middelste terp. De globale positie van deze terpen komt goed overeen met het beeld van het historische kaartmateriaal. Ook het RAAP-onderzoek geeft een goede indicatie van de ligging van de meest noordoostelijke terp. Een overgang van de twee terpen is in het landschap niet meer zichtbaar, maar het terrein is dan ook eertijds ruw vergraven. De positie van de huidige steilkant komt niet overeen met de opgegeven positie van de profielen van Van Giffen, en het kan zijn dat na de opgravingen nog meer van de terpen is verwijderd. Enkele hoge delen zijn uiteindelijk echter blijven staan. Doordat de absolute positie van het centrum van de terpen niet bekend is, kan het hier gaan om zowel delen van de top van de noordoostelijke terp alswel de middelste terp. Een waardestellend onderzoek op het rijksmonument kan wellicht meer informatie bieden over de juiste ligging van de twee terpen en vragen beantwoorden omtrent de latere en laatste bewoningsfases van de terpen