Castricum Limmen Zandzoom 4 lokaties Booronderzoek: 4 locaties in de Zandzoom, Limmen (gemeente Castricum)

In opdracht van de gemeente Castricum heeft ADC ArcheoProjecten een inventariserend veldonderzoek uitgevoerd voor vier locaties in gebied de Zandzoom in Limmen (gemeente Castricum, provincie Noord-Holland). Op de locaties zal als onderdeel van het project 'Wonen in het Groen' woningbouw gerealiseerd worden. Het onderzoek is uitgevoerd in het kader van een projectprocedure ten behoeve van een wijziging in het bestemmingsplan en was noodzakelijk om te bepalen of bij de voorgenomen activiteiten de kans bestaat dat archeologische resten in de ondergrond worden aangetast. In een eerdere fase van de AMZ-cyclus is door Bekius en Soonius (2007) voor het gebied de Zandzoom een bureauonderzoek uitgevoerd. In het kader van het bureauonderzoek is een gespecificeerde verwachting opgesteld. Aangezien de onderhavige locaties zich binnen het onderzochte gebied bevinden, wordt de gespecificeerde verwachting als van toepassing beschouwd. Het doel van het inventariserende veldonderzoek is het aanvullen en toetsen van deze verwachting: Op grond van de geologische ouderdom is op de strandwal Limmen-Alkmaar bewoning mogelijk geweest vanaf het Laat Neolithicum. Uit inventarisatie van archeologische gegevens blijkt dat de met Oude Duinen bedekte strandwal in het plangebied in ieder geval vanaf de Bronstijd bewoond is geweest. Bewoningsresten kunnen aanwezig zijn in de top van de duinafzettingen, direct onder de bouwvoor. Ook kunnen op een dieper niveau oude bodems aanwezig zijn, die met duinzand overstoven zijn geraakt. Ook in deze bodems kunnen bewoningsresten voorkomen. Eventueel aanwezige 'begraven' bewoningsniveaus kunnen niet dieper liggen dan de top van het strandwalzand. De top van de strandwal Limmen-Alkmaar ligt ten oosten van Alkmaar op 1,39 m -NAP en ten westen daarvan op 1,25 m -NAP. Waarschijnlijk geldt voor het plangebied eenzelfde hoogteligging van het strandwalzand. In de Oude Duinen en strandwalafzettingen worden daarom geen archeologische resten dieper dan circa 1,4 m -NAP verwacht. Daarnaast bevindt zich er zich een terrein van hoge archeologische waarde. Er is echter onzekerheid over de begrenzing en mate van intactheid van het terrein. Vanuit archeologisch perspectief wordt aanbevolen een verkennend booronderzoek uit te voeren in het plangebied. Doel van dit veldonderzoek is inzicht te verkrijgen in de mate van verstoring van het gebied. Eerder onder (Schramp, 2004) binnen het plangebied heeft uitgewezen dat de voormalige bollengronden soms tot 85 cm -Mv verstoord zijn. Eventueel aanwezige archeologische resten zijn dan aangetast. Daarnaast is een verkennend booronderzoek noodzakelijk om eventueel dieper gelegen bewoningsniveaus op te sporen. Hierdoor kan de archeologische verwachting nader gespecificeerd worden. In geval van sloopwerkzaamheden of nieuwe ontwikkelingen op locaties waar zich (mogelijke resten van) historische gebouwen bevinden, dient hieraan voorafgaand aanvullend archeologisch onderzoek plaats te vinden. Teneinde deze verwachting te toetsen werd in het plangebied een verkennend booronderzoek uitgevoerd. Hieruit kwam naar voren dat de ondergrond van alle deellocaties, in overeenstemming met het bureauonderzoek, uit strand(wal) en kustduinafzettingen ('oud duin') is opgebouwd. Als gevolg van grondbewerking is de bovenste 40 tot 110 cm omgewerkt en humeus ontwikkeld. Hierdoor zullen ondiep gelegen archeologische resten zijn opgenomen in de bovengrond. In geen van de boringen zijn oude, met duinzand overstoven bodems aangetroffen. Toch kunnen grondsporen vanaf het Neolithicum of in ieder geval vanaf de Bronstijd niet geheel uitgesloten. Door latere verstuiving kunnen oude niveaus geërodeerd zijn en worden deze niet meer als zodanig herkend. In verschillende boringen zijn één of meerdere veenlagen aangetroffen. Op deze lagen moet rekening worden gehouden met archeologische resten uit de IJzertijd tot en met de Vroege Middeleeuwen. ADC ArcheoProjecten adviseert om een inventariserend veldonderzoek uit te voeren door middel van een karterend booronderzoek, teneinde de op basis van het bureauonderzoek opgestelde gespecificeerde verwachting aan te vullen en te toetsen. Hierbij dienen, in overeenstemming met de Leidraad Inventariserend Veldonderzoek, deel: karterend booronderzoek van de SIKB (2006), de karterende boringen gezet te worden in een verspringend 20 x 25 m grid en dient gebruik te worden gemaakt van een Edelman met een diameter van 15 cm. Het opgeboorde materiaal zal worden gezeefd over een zeef met een maaswijdte van 3 mm. Vanwege de boordiepte wordt geadviseerd de boringen mechanisch uit te voeren, waarbij de effectieve boordiameter minimaal 15 cm (bijvoorbeeld Avegaarboringen met een diameter van 22 cm). De exacte invulling van de werkzaamheden dient te worden vastgelegd in een Plan van Aanpak (PvA). Omdat de kans groot is dat er archeologische resten worden aangetroffen, wordt door Cultureel Erfgoed Noord-Holland geadviseerd het karterend booronderzoek over te slaan en direct een proefsleufonderzoek uit te voeren