sGravenhofplein, Hulst, Gemeente Hulst: Archeologisch Bureauonderzoek & Inventariserend Veldonderzoek (IVO), verkennende fase (d.m.v. boringen)

In opdracht van de gemeente Hulst zijn in maart 2009 een archeologisch bureauonderzoek en een Inventariserend Veldonderzoek (IVO) karterende fase (door middel van boringen) uitgevoerd in verband met de geplande (her)ontwikkeling van het plangebied aan het ’s Gravenhofplein in Hulst, gemeente Hulst. Er zal een parkeerkelder worden aangelegd. De exacte verstoringsdiepte is niet bekend, maar zal naar schatting enkele meters bedragen. Het plangebied is opgedeeld in twee deelgebieden: A (in en rond het voormalige postkantoor) en B (parkeerplaats op het ’s Gravenhofplein). Het bureauonderzoek heeft uitgewezen dat in het plangebied archeologische waarden vanaf het Laat Paleolithicum aanwezig kunnen zijn. Deze kunnen worden aangetroffen in de top van de dekzandrug, die op een diepte van 100 tot 400 cm –mv wordt verwacht. Hierop was bewoning mogelijk tot ca. 1500 v.Chr. (Midden-Bronstijd), toen door vernatting van het landschap veen werd gevormd. Er zijn in de omgeving van het plangebied geen aanwijzingen dat voor het begin van de Late Middeleeuwen dit veen is ontgonnen. Het veen dat zich boven het dekzand vormde is vermoedelijk afgegraven. Boven het zand wordt derhalve een ophogingspakket uit de Late Middeleeuwen en Nieuwe tijd verwacht. Dit houdt zeer waarschijnlijk samen met het Minderbroedersklooster dat halverwege de 15e eeuw in het plangebied is gebouwd en de aanleg van vestingwerken in dezelfde periode. Voor die tijd was het terrein vermoedelijk niet bebouwd. Mogelijk is tussen het zand en het pakket een dunne laag van mariene afzettingen aanwezig. Het booronderzoek heeft uitgewezen dat de oorspronkelijke bodem van het dekzand niet meer aanwezig is. Derhalve zijn eventuele archeologische waarden daterend van voor de Late Middeleeuwen waarschijnlijk niet meer aanwezig. Ook de veenlaag boven het zand is niet meer aanwezig, uitgezonderd één boring. Hier is de veenlaag echter vermoedelijk niet meer intact. Er zijn twee concentraties van boringen aan te wijzen waar indicaties zijn aangetroffen voor exploitatie van het veen ten behoeve van zoutwinning. Ook is het mogelijk dat veen van elders aan is gevoerd en hier is verwerkt. In deelgebied A kunnen voornamelijk archeologische waarden die samenhangen met de aanleg van vestingwerken worden gevonden. Historische bronnen tonen aan dat een eerste omwalling reeds in de Late Middeleeuwen werd aangelegd, maar het booronderzoek heeft hier enkel archeologische indicatoren uit de Nieuwe tijd opgeleverd. Op basis van historische bronnen en eerder onderzoek wordt aangenomen dat in deelgebied B vooral resten van het Minderbroedersklooster kunnen worden aangetroffen. Dit is in de 15e eeuw in het plangebied opgetrokken. Er zijn geen aanwijzingen dat het gebied voor de bouw van het klooster bebouwd is geweest. Wel kunnen mogelijk archeologische waarden die samenhangen met de aanwezigheid van een natuurlijke haven voordat het klooster werd gebouwd, zoals scheepsresten en kadewanden, aanwezig zijn. Vanwege het ontbreken van veen is de kans op het aantreffen van archeologische waarden in situ uit de IJzertijd en Romeinse tijd in zowel plangebied A als plangebied B zeer klein. Tijdens het booronderzoek is geconstateerd dat in het hele plangebied archeologische waarden aanwezig zijn uit de Late Middeleeuwen en Nieuwe tijd. Deze worden onder een zandige ophooglaag van 20 tot 80 cm dikte verwacht. Tot het dekzand, waarvan de diepteligging varieert van 150 tot meer 500 cm –mv, kunnen deze worden aangetroffen. Op basis van de resultaten van het Inventariserend Veldonderzoek wordt daarom geadviseerd om archeologisch vervolgonderzoek uit te laten voeren in de vorm van een proefsleuvenonderzoek. In deelgebied A worden voornamelijk resten van vestingwerken verwacht, in deelgebied B met name resten van het Minderbroedersklooster, zoals bijvoorbeeld funderingen en graven