Breda Gilzewouwerbeek Bolbergseweg: Inventariserend veldonderzoek door middel van proeflsleuven

In opdracht van Martens en van Oord heeft de Afdeling Ruimte van de gemeente Breda een inventariserend onderzoek in de vorm van proefsleuven uitgevoerd op de locatie Gilzewouwerbeek Bolbergseweg. Het terrein is deels in gebruik als akkerland deels als grasland. Aanleiding voor het onderzoek is voorgenomen natuurontwikkeling in het landschap. Bestaande landbouwgrond wordt ontwikkeld tot natuurgebied, waarbij onder andere de loop van de Gilzewouwerbeek wordt hersteld en paddenpoelen worden ontgraven. Aangezien de ontgravingen dieper dan 30 centimeter zijn en het gebied grotendeels in een zone van middelhoge archeologische verwachting ligt bestaat de kans dat de werkzaamheden archeologische waarden zullen aantasten. Hierom is besloten om in het plangebied een proefsleuvenonderzoek uit te voeren teneinde het gebied te waarderen op archeologische waarden. De bodem in het plangebied bestaat uit dekzand (C-horizont) dat is afgedekt door opgebrachte grond (Esdek – A-horizont). In enkele putten is een oude restgeul van de Gilzewouwerbeek aangetroffen, deze was echter al niet meer actief ten tijde van het opwerpen van het esdek. Op twee locaties zijn van de onderste venige vulling AMS dateringen gedaan die de beek dateren op 11.960 BP ±50 en 11.400 BP ±50. De geul zou dan zijn ontstaan tijdens de vorming van de dekzandruggen in het laat-glaciaal (12.450 - 10.150 BP). Het merendeel van de aangetroffen archeologische sporen kan gedateerd worden in de 19e en 20e eeuw. Het betreffen greppels, ploegsporen en kuilen die te maken hebben met de landbouwfunctie van het gebied. Er zijn twee oudere structuren aangetroffen: een spieker (structuur 1) en een palenrij (structuur 2). Beide zijn gelegen in het zuidwesten en kunnen niet op basis van het vondstmateriaal gedateerd worden. Qua kleur en uitloging kunnen ze wellicht gedateerd worden in de ijzertijd. De aanwezigheid van deze twee structuren suggereert een nederzettingsterrein in de nabijheid, vermoedelijk op de dekzandrug die in het noordoosten ligt. Aangezien de geplande bodemingrepen (paddenpoelen, meander) niet in dit deel van het plangebied plaatsvinden adviseert de Afdeling Ruimte geen vervolgonderzoek. Mochten er echter bodemingrepen dieper dan 30 centimeter gaan plaatsvinden op de dekzandrug dan adviseert de Afdeling Ruimte het graven van aanvullende proefsleuven