Ammerzoden Plangebied Wellsedam 9: Bureauonderzoek en inventariserend veldonderzoek (karterende fase)

In opdracht van Robert Goesten Bouwontwerp en Projectontwikkeling b.v. heeft het onderzoeks- en adviesbureau BAAC bv een archeologisch bureauonderzoek en inventariserend veldonderzoek met behulp van boringen (karterende fase) uitgevoerd in het plangebied Wellsedam 9 te Ammerzoden. De plannen voor de planlocatie hebben betrekking op nieuwbouw. Uit het bureauonderzoek bleek dat het plangebied is gelegen op de stroomgordel van de Maas, die actief was vanaf 1760 jaar BP tot heden. In het plangebied kunnen dus potentieel archeologische waarden voorkomen vanaf de Romeinse tijd. In de directe omgeving van het plangebied zijn tot nu toe echter vrij weinig waarnemingen gedaan. Vanaf de elfde eeuw ontstond in de omgeving van het plangebied bewoning van het dorp Ammerzoden. Vanaf de negentiende eeuw kan het plangebied gedeeltelijk verstoord zijn door bebouwing. Deze heeft zich waarschijnlijk steeds grotendeels geconcentreerd ter hoogte van de huidige bebouwing. Uit een booronderzoek dat in het verleden is uitgevoerd op ca. 60 m ten oosten van het plangebied werd geconcludeerd dat het plangebied waarschijnlijk te nat was voor bewoning. In het plangebied zijn mogelijk poldervaaggronden aanwezig. Archeologische vondsten kunnen in een poldervaaggrond bij een intact bodemprofiel worden verwacht op of binnen 30 cm beneden maaiveld. Bewoningssporen kunnen worden verwacht vanaf de onderzijde van de Ah/Ap-horizont. In zowel het rivierengebied als het zeekleigebied dient echter rekening te worden gehouden met verschillende sedimentatiefasen, waarbij oudere bodems (en dus leefniveaus) kunnen zijn afgedekt met jongere rivierklei- of zeeklei-afzettingen. Ook kunnen oude bodems zijn afgedekt onder colluviale dekken in het lössgebied. In die situaties kunnen onder de C-horizont dus nog begraven bodems met bewoningssporen en vondstniveaus voorkomen. Omdat de laaggelegen poldervaaggronden vaak in gebruik zijn als niet geploegd weiland, zullen eventuele vindplaatsen in of vlak onder de bouwvoor veelal nog intact zijn. Vanwege de hoge grondwaterstand en de afdekking met kleiig materiaal is de kans op een goede conservering van grondsporen, organische resten en botmateriaal hoger dan bij de hoger gelegen en drogere bodems. Er is ook een kans dat in het plangebied overslaggronden aanwezig zijn. Dit zijn tijdens een dijkdoorbraak afgezette zanden en klei. Door het geweld van de dijkdoorbraak is de ondegrond hierbij mogelijk grotendeels weggeslagen, waardoor eventuele archeologische resten van voor de dijkdoorbraak zullen zijn weggeslagen. Samenvattend kan worden gesteld dat in het plangebied een middelhoge verwachting geldt voor archeologische vondsten vanaf de Romeinse periode tot de nieuwe tijd. Specifiek geldt een middelhoge verwachting voor vondsten uit de late middeleeuwen. Het is echter mogelijk dat de bodemopbouw in het plangebied deels of volledig is verstoord door dijkdoorbraken en/of bebouwing vanaf de negentiende eeuw. In het plangebied is een humus- en puinhoudende bovengrond aanwezig met daaronder oeverwalafzettingen op ongeveer 1 meter beneden maaiveld. In twee boringen in het westen van het plangebied bevond zich op de overgang tussen de humushoudende bovengrond en de oeverwalafzettingen een vlekkerige laag die erop wijst dat de top van de oeverafzettingen hier is verstoord. In het plangebied zijn geen archeologische indicatoren aangetroffen die wijzen op de aanwezigheid van vindplaatsen binnen de grenzen van het plangebied. Op basis hiervan en het feit dat de oeverwalafzettingen minstens in een deel van het plangebied zijn afgetopt en verstoord mag de middelhoge archeologische verwachting voor vindplaatsen vanaf de Romeinse tijd (en meer specifiek uit de late middeleeuwen) worden bijgesteld naar laag. Op basis van het veldonderzoek mag deze verwachting voor het plangebied worden bijgesteld naar laag. Bijgevolg wordt geen vervolgonderzoek aanbevolen voor het plangebied