Vlaardingen. Plangebied Sportcomplex VFC: Bureauonderzoek en Inventariserend veldonderzoek (verkennende fase)

De geologische en geogenetische opbouw van het plangebied betreft samenvattend een afwisseling van kreeknabije perimariene en (ondiep) mariene afzettingen uit het Laagpakket van Wormer en het Laagpakket van Walcheren, met een inschakeling van Hollandveen die veelal een veraarde top kent. Ter hoogte van Boring 9 bevindt zich tevens een tweede, oudere inschakeling van Hollandveen die geen veraarde top heeft. Voor een gedetailleerde beschrijving van de geologische en geogenetische opbouw wordt verwezen naar paragraaf 3.3.1. Hoewel op basis van het veldonderzoek een geogenetisch overzicht van het plangebied is verkregen blijft een absolute datering onmogelijk. De oudste formaties zijn afgezet in een door getijden gedomineerd lagunair krekenmilieu. Doordat het milieu tijdelijk verzoette als gevolg van regen- en rivierwater dat achter de strandwallen ingesloten werd kon het Hollandveen gevormd worden. Toen het milieu weer brak werd stokte de veenvorming en kon het Hollandveen plaatselijk (gedeeltelijk) door kreken afgeërodeerd worden. Vanaf deze periode wordt de invloed van de zee steeds groter. Deze trend vervolgt zich tot in de jongste natuurlijke eenheid binnen het plangebied die gevormd wordt door kustnabije, schelphoudende klei. Tijdens het onderzoek zijn enkele kansrijke lagen en niveaus geïdentificeerd. Deze zijn, gespecificeerd naar diepte: - Ter hoogte van Boring 9 is tussen een diepte van circa 731 en 721 centimeter -NAP de amorfe top van een oude Hollandveen-inschakeling aangetroffen. Tussen 741 centimeter (het einde van de boring) en 731 centimeter werd bosveen waargenomen. In het krekenlandschap groeide bomen met name de oeverwallen die eveneens de meest aantrekkelijke vestigingslocaties voor de mens vormde. - Ter hoogte van Boring 7, 8 en 9 bedekt het Hollandveen-laagpakket een circa 30 tot 75 centimeter dikke afwisseling van matig tot sterk siltige kleien waarin een aantal humusrijke lagen aanwezig zijn. Deze humushoudende lagen duiken weg naar het oosten en bevinden zich tussen circa 403 en 443 centimeter -NAP ter hoogte van Boring 7 en tussen circa 476 en 511 centimeter -NAP ter hoogte van Boring 9. Daar deze lagen wijzen op perioden van blootstelling aan de buitenlucht bestaat de mogelijkheid dat hier oude (bewonings)oppervlakten bewaard zijn, hoewel dit door de afwezigheid van archeologische indicatoren niet bevestigd wordt. Gezien het verkennende karakter van het booronderzoek, dat primair gericht is op het analyseren van de opbouw van de ondergrond, was dit echter ook niet te verwachten. BAAC bv Plangebied Sportcomplex VFC te Vlaardingen 29 - De veraarde top van het bovenste Hollandveen-laagpakket (Eenheid 3A) is aangetroffen in Boring 1 tot en met 9. Omdat dit pakket wegduikt in oostelijke richting varieert de ligging van de top binnen het plangebied in diepte van circa 249 centimeter -NAP ter hoogte van Boring 1 tot circa 682 centimeter -NAP ter hoogte van Boring 6. Uit Vlaardingen en omgeving zijn vindplaatsen uit de ijzertijd bekend die op het Hollandveen liggen (Bult, 1983). Ook is in de omgeving bewoning uit de Romeinse tijd op het veen aangetroffen. - In Boring 1 zijn in het pakket kreeknabije afzettingen (Eenheid 4) die hier het Hollandveen-laagpakket bedekken archeologische indicatoren aangetroffen in de vorm van baksteenspikkels. Daarnaast suggereert het paleoreliëf zoals weergegeven in de profielen (Bijlagen 5 en 6) dat het maaiveld ter hoogte van Boring 1 en 5 tijdens van afzetting van Eenheid 3 en 4 hoger gelegen was dan de rest, en dus aantrekkelijker ten aanzien van bewoning moet zijn geweest. Eenheid 4 bevindt zich ter hoogte van Boring 1 tussen circa 260 en 220 centimeter -NAP en ter hoogte van Boring 5 tussen 240 en 500 centimeter -NAP. - In eenheid 6 kan een fossiele kreekvulling verwacht worden met informatie over het landschap. Hoewel hiervoor geen exacte diepte te geven is zal deze waarschijnlijk dieper gelegen zijn dan 60 centimeter onder maaiveld, hetgeen neerkomt op dieper dan 140 centimeter -NAP. - In de natuurlijke top van eenheid 6 kunnen resten verwacht worden van na 1170. Ter hoogte van Boring 11 is aan de top van een tussen circa 200 en 275 centimeter -NAP gelegen pakket een zweem van fosfaat waargenomen. Eventueel aanwezige archeologische resten kunnen in het zuidelijk gedeelte van het plangebied derhalve op een diepte van circa 60 centimeter -mv (circa 140 centimeter -NAP) verwacht worden Hoewel er binnen het onderzoeksgebied enkele archeologisch kansrijke lagen geïdentificeerd zijn bestaan er vooralsnog geen eenduidige aanwijzingen voor specifieke archeologische waarden. Het ophoogpakket is gemiddeld circa 100 centimeter dik ter hoogte van Raai A, en gemiddeld circa 25 centimeter dik ter hoogte van Raai B. Daarnaast is de bodem op het contact tussen ophoogpakket en natuurlijke afzettingen vaak iets geroerd waardoor de verstoringsdiepte (met inbegrip van het ophoogpakket) voor Raai A op 130 centimeter en voor Raai B op 60 centimeter -mv wordt geschat. Echter, daar deze vermenging niet te kwantificeren is moet uitgegaan worden van de mogelijke aanwezigheid van intacte natuurlijke afzettingen direct onder het ophoogpakket. De grens tussen de zone met zowel oxidatie- en reductieverschijnselen en de volledig gereduceerde bodem valt over het algemeen samen met de diepte van de aangetroffen grondwaterspiegel en is gelegen op circa 100 centimeter -mv. Indien de met de geplande ontwikkeling gepaard gaande verstoringsdiepte beperkt blijft tot circa 100 centimeter -mv ter hoogte van Raai A en 30 centimeter -mv ter hoogte van Raai B is geen vervolgonderzoek noodzakelijk, daar in dit geval slechts het ophoogdek ontsloten zal worden. Ook als het plangebied wordt opgehoogd, en zo de verstoringsdiepte beperkt kan blijven tot circa 100 centimeter onder het huidige maaiveld ter hoogte van Raai A en 30 centimeter onder het huidige maaiveld ter hoogte van Raai B is geen vervolgonderzoek noodzakelijk. Hoewel er op basis van het booronderzoek niet verwacht wordt dat zich boven 60 centimeter -mv archeologische waarden bevinden voorziet het geformuleerde advies in een veiligheidsmarge van 30 centimeter. Indien de werkelijke verstoringsdiepte dieper reikt dan de in de bovenstaande paragraaf genoemde waarden wordt vervolgonderzoek aanbevolen in de vorm van een waarderend onderzoek middels proefsleuven teneinde de aard, omvang en gaafheid van eventuele archeologische resten vast te stellen. Hierbij dient speciale aandacht te bestaan voor de bij paragraaf 4.1. geïdentificeerde kansrijke lagen