Een gezonde bodem onder een duurzame samenleving

Duurzaam beheer van de bodem biedt mens en maatschappij vele voordelen, van de mogelijkheid er voedsel op te produceren en water te zuiveren, tot het hebben van een aangenaam leefklimaat en een mooi en gevarieerd landschap (ecosysteemdiensten). Het RIVM heeft onderzocht hoe het bodemleven in Nederland, ook wel de 'de groene motor van het milieu' genoemd, het beste kan worden beheerd en benut. Hiervoor zijn de kenmerken in kaart gebracht van tien veelvoorkomende bodems - combinaties van grondsoort en bodemgebruik - zogeheten referenties voor biologische bodemkwaliteit (RBB). Enkele voorbeelden zijn akkerbouw op klei en grasland op zand in stedelijk gebied (stadspark). Maatregelen voor duurzaam beheer: Voor deze tien combinaties zijn vervolgens optimale waarden bepaald van de biologische, fysische en chemische kenmerken van de bodem. Daarna zijn praktische maatregelen voorgesteld om deze toestand via duurzaam bodembeheer te bereiken. Zo is het voor akkerbouw op klei belangrijk om lichte machines te gebruiken. Dan houdt de bodem een open structuur met een goede waterhuishouding en kunnen de gewassen goed wortelen. In de stedelijke omgeving is voldoende ruimte voor onafgedekte bodem (groen, geen tegels) van belang voor een aangenaam klimaat en een inspirerende omgeving. Bodemgebruikers kunnen zelf eenvoudig de maatregelen die voor hun situatie van belang zijn bepalen, aan de hand van indicatoren voor ecosysteemdiensten. Het RIVM heeft dit onderzoek in samenwerking met het kennisinstituut Alterra, de Wageningen University & Research Centre (WUR), BLGG AgroXpertus en het Louis Bolk Instituut (LBI). Dit is gedaan in opdracht van de ministeries voor Infrastructuur en Milieu (IenM) en Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I