Causaliteit in het verzekeringsrecht

textabstractSinds het begin van de 20e eeuw hebben juristen gezocht naar een theorie die in het kader van het strafrecht en de privaatrechtelijke onrechtmatige daad het richtsnoer zou moeten zijn voor het vereiste causaal verband tussen de verwijtbare gedraging en de schade. Uiteindelijk heeft dit voor het privaatrecht geresulteerd in de leer van de toerekening naar redelijkheid zoals opgenomen in artikel 6:98 BW. Ook in het verzekeringsrecht heeft men lange tijd gedacht aan een dergelijke verklarende theorie en overeenkomsten gezocht met causaliteit bij de onrechtmatige daad en in het strafrecht. De laatste decennia is echter het inzicht ontstaan dat voor het verzekeringsrecht andere principes voor het causaal verband gelden en voornoemde theorieën lijken slechts een bijrol te vervullen. Niet aan de orde is het zoeken naar een verband tussen een verwijtbare gedraging en de schade. Centraal staat de vraag of de verzekeraar op basis van polisbepalingen, met het eigen stelsel van gedekte en uitgesloten oorzaken – naast de grenzen die de wet daaraan stelt – gehouden is schade-uitkeringen aan de verzekerde te doen. Het verzekeringsrecht kent voor het antwoord op deze vraag een gecompliceerde systematiek die is gebaseerd op de betekenis van een aantal verzekeringsrechtelijke begrippen, uitleg van polisbepalingen en het beginsel van redelijkheid en billijkheid. Causaliteit neemt in deze systematiek een centrale positie in