Assessment of a GM-crop impact on soil systems using the DNA barcode-based tool for nematode community analysis

Het RIVM heeft met de Universiteit Wageningen (WUR) een nieuwe techniek ontwikkeld waarmee de kwaliteit van de bodem nauwkeuriger kan worden vastgesteld, de zogeheten nematode DNA-barcode tool. Deze moleculaire methode levert sneller gedetailleerdere informatie over verstoringen van een goede bodemkwaliteit en wat daarvan de oorzaak kan zijn. Dit is mogelijk doordat deze nieuwe informatie vervolgens wordt gecombineerd met gegevens over het totale proces waarmee gewassen worden verbouwd. Voorbeelden zijn het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en effecten op de bodem van landbouwtechnieken als ploegen en bemesten. Op deze wijze ontstaat een beter beeld van de invloeden op de bodemkwaliteit van landbouwpraktijken, zoals genetisch gemodificeerde (GM) gewassen.<br> <br>Met de nieuwe methode wordt het DNA van aaltjes met een speciale techniek vastgesteld (kwantitatieve PCR), waarmee zowel de soorten als de aantallen in de bodem worden bepaald. De aaltjespopulatie weerspiegelt namelijk belangrijke processen in de bodem waaraan de kwaliteit kan worden ontleend. Voorbeelden daarvan zijn de vruchtbaarheid en de mate waarin organisch materiaal wordt afgebroken. De DNA-barcode tool is een aanvulling op de tijdrovende klassieke techniek, waarmee de aaltjespopulatie met behulp van microscopisch onderzoek in kaart wordt gebracht.<br> <br>De methode is ontwikkeld in opdracht van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en het ministerie van Infrastructuur en Milieu (IenM). Door de bevolkingsgroei is wereldwijd een hogere voedselproductie nodig waarvoor meer landbouwoppervlakten nodig zijn die meer gewassen opbrengen. Niet iedere techniek om een dergelijke toename te realiseren, zoals GM-gewassen, lijkt veilig voor het milieu. Zo kan de vruchtbaarheid van de bodem worden aangetast. Het is daarom van belang om mogelijke negatieve effecten van nieuwe landbouwvormen te evalueren. Ook in een breder, Europees kader is er meer aandacht voor het belang van bodembeheer en vitale ecosystemen in de bodem, oftewel de kwaliteit van de bodem. Een voorbeeld daarvan is de 'Common Agricultural Policy' die de Europese Unie uitdraagt.