Jeugdrecht en jeugdbescherming: b. Sociaal-wetenschappelijk aspect: Middelengebruik en jeugddelinquentie

Middelengebruik, zoals het gebruik van alcohol en drugs, kan bepaalde risico’s met zich meebrengen voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid en kan leiden tot verslaving. De laatste jaren is er in de media in krantenberichten en uitzendingen over comadrinken veel aandacht geweest voor overmatig alcoholgebruik bij jongeren en de schadelijke effecten hiervan op de ontwikkeling van de hersenen. Op vrijdag 19 maart jl. vond de oratie plaats van prof. dr. Anja Huizink aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Haar rede, met de titel Middelen om aan de druk te ontsnappen, gaat over middelengebruik door adolescenten en mogelijke verklaringen voor overmatig gebruik en afhankelijkheid van middelen als drank en drugs. De adolescentie wordt gekenmerkt door het opzoeken van grenzen en het opzoeken van ervaringen die nieuw en uitdagend zijn. Het experimenteren met het drinken van alcohol, roken en het gebruiken van drugs past hierbij. Het gebruik van drank en drugs hangt samen met agressie en delinquent gedrag, zo bleek uit het promotieonderzoek van Karin Monshouwers (2008). Drank- en drugsgebruik komen regelmatig voor bij jongeren die delinquent gedrag vertonen. Dit blijkt uit buitenlands onderzoek maar ook uit een aantal Nederlandse onderzoeken, met name als het gaat om gewelddadige jongeren (Korf, 2008). In deze bijdrage gaan we na in hoeverre er een direct verband bestaat tussen enerzijds het gebruik van alcohol en drugs en anderzijds het plegen van delicten. Daarnaast proberen we mogelijke verklaringen te geven voor middelengebruik door jongeren. Hiervoor bespreken we eerst een onderzoek naar middelengebruik bij jeugdige delinquenten en vroegtijdig schoolverlaters van Korf, Benschol en Rots (2005) en vervolgens de hierboven genoemde oratie van Huizink (2010)