Opkomend risico voor arbeidsveiligheid door inzet van robots op de werkvloer

Al decennia lang spreken robots tot de verbeelding in toekomstvisioenen in films en boeken. Karel Čapek schreef al in 1920 een toneelstuk genaamd RUR (Rossums Universele Robots). De eerste echte robot ‘Gargantuan’ werd in de periode 1935 tot 1937 geconstrueerd. Deze was volledig opgebouwd uit Meccano® 1. De huidige industriële robots lijken nog veel op de versie die in 1961 in de autoproductielijnen van General Motors zijn geïntroduceerd2. Robots zijn in de afgelopen vijftig jaar wel veel sneller en nauwkeuriger geworden, maar het blijven nu nog vaak locatie- of rail gebonden machines die automatisch een (enkele) taak uitvoeren binnen een vastgestelde gevarenzone of binnen een veiligheidskooi. In het kader op de volgende pagina worden enkele voorbeelden gegeven van de toepassing van hedendaagse industriële robots in verschillende sectoren. Deze robots staan nog ver weg van de intelligente en autonome robots zoals in sciencefiction boeken en films worden neergezet. Door deze verhalen is de beeldvorming van robots voor veel personen gericht op machines met een menselijke vorm, die zich zichzelf kunnen voortbewegen, met personen om kunnen gaan en op hun omgeving kunnen reageren. Ondanks bovenstaande beperkingen introduceren de huidige industriële robots nieuwe risico’s op de werkvloer ondanks de definiëring van veiligheidszones of kooien. Dit werd afgelopen jaar opnieuw benadrukt na een dodelijk ongeluk waarbij een werknemer door een robot werd doodgedrukt3. Aangezien industriële robots in toenemende mate in gebruik worden genomen in de land- en tuinbouw, maakindustrie en distributiemagazijnen kunnen dit soort arbeidsincidenten zich in de toekomst vaker gaan voordoen