Verantwoorde straftoemeting

Het bepalen van de straf is een van de moeilijkste beslissingen van een strafrechter. De wetgever geeft de rechter veel vrijheid bij het nemen van die beslissing, maar er is steeds meer kritiek op de manier waarop de rechter die vrijheid gebruikt. Meer inzicht in de wijze waarop een rechter tot zijn straf komt is noodzakelijk, maar niet eenvoudig te verkrijgen. Veel rechters vinden dat straftoemeting voortkomt uit vakmanschap, een vaardigheid die vooral door ervaring wordt verworven. Zoals een kind ‘als vanzelf’ zijn moedertaal leert zonder de grammatica te kennen, zo leert een rechter straf toe te meten, zonder zich bewust te zijn van de onderliggende regels. Als rechters bewuster gaan straffen, volgens de regels van een ‘straftoemetingsgrammatica’, kan ook beter worden gecommuniceerd over de straftoemeting. Pauline Schuyt ontwikkelde zo’n straftoemetingsgrammatica die de rechter kan gebruiken bij het bepalen en verantwoorden van de straf. De straftoemeting wordt transparanter en dat kan bijdragen aan de maatschappelijke acceptatie van de opgelegde straffen