Stikstof en fosfaatafvoer met de kluit van boomkwekerijgewassen

De Europese Nitraatrichtlijn geeft aan dat het nitraatgehalte in het grondwater maximaal 50 mg nitraat (NO3-) per liter mag bedragen. Het Europese Hof heeft bepaald dat Nederland met het Mineralen Aangifte Systeem (MINAS) niet aan de Nitraatrichtlijn kan voldoen. Daarom is er 1 januari 2006 nieuwe regelgeving, het z.g. Stelsel van Gebruiksnormen, ingevoerd. Het Stelsel van Gebruiksnormen heeft tot doel het overschot van stikstof per teelt te verlagen en daarmee de verliezen naar het milieu te verminderen. Het uiteindelijke doel is te voldoen aan de nitraatrichtlijn. Er zijn ook normen voor de fosfaatbemesting opgesteld met als doel de fosfaat uitspoeling te beperken. Ook voor de boomkwekerij zijn gebruiksnormen opgesteld (Van Dijk et al. 2005) en heeft het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit de gebruiksnormen wettelijk vastgelegd (Dienst Regelingen, 2005a; 2005b). Sinds 1 januari 2010 is de hoeveelheid fosfaat die mag worden toegediend afhankelijk van de fosfaattoestand van de grond (LNV, 2009). In de Kaderrichtlijn Water (KRW) die ook binnenkort van kracht wordt staan eisen voor het oppervlaktewater. Deze normen worden op veel plekken op dit moment nog niet gehaald. Bovenstaande regelingen geven aan dat de bemesting onder druk staat. Dit terwijl een aantal gewasgroepen heeft gevraagd om een aanpassing van het stikstofadvies en daarmee van de stikstofnorm. In de boomkwekerij wordt een aantal gewassen met kluit afgevoerd. Met deze kluit worden organische stof en voedingsstoffen afgevoerd. Uit het oogpunt van behoud van bodemvruchtbaarheid en daarmee een duurzaam teeltsysteem is compensatie gewenst. In het Stelsel van Gebruiksnormen wordt met deze afvoer via kluiten echter geen rekening mee gehouden. In deze studie laten we zien hoeveel grond en nutriënten er met de verschillende teelten via kluiten wordt afgevoerd en wat dat voor effecten heeft