6/Wartość wybranych, klinicznych czynników prognostycznych w radykalnej radioterapii chorych na raka pęcherza moczowego

Założenia i cel pracyWyniki radioterapii chorych na raka pęcherza moczowego zależą od wielu czynników prognostycznych i choć znaczenie stopnia zaawansowania guza nie budzi kontrowersji, rola takich czynników jak: stężenie hemoglobiny, pojemność pęcherza moczowego czy sprawność wydzielnicza nerek nie została dotychczas jednoznacznie określona. Celem pracy jest ocena wartości wybranych, klinicznych czynników prognostycznych w odniesieniu do skuteczności radykalnej radioterapii chorych na raka pęcherza moczowego w stopniu zaawansowania T2 i T3.Materiał i metodyBadaną grupę stanowi 480 chorych na raka pęcherza moczowego w stopniu zaawansowania T2 i T3, napromienianych radykalnie w Instytucie Onkologii w Gliwicach, w latach 1975–1995. W badanej grupie było 433 mężczyzn (90%) i 47 kobiet (10%), średnia wieku chorych wyniosła 59 lat. U 167 chorych (35%) określono stopień zaawansowania guza jako T2 a u 313 chorych (65%), jako T3. Średnie stężenie hemoglobiny we krwi przed leczeniem wyniosło 13.7 g/dl (6.9 – 17.8 g/dl), średnia pojemność pęcherza moczowego przed leczeniem wyniosła 270 ml (120–700 ml). Sprawność wydzielniczą nerek określano w badaniu urograficznym i/lub USG, i oceniono jako prawidłową u 332 chorych (69%), natomiast jednostronne upośledzenie sprawności nerek obserwowano u 86 chorych (18%), u pozostałych chorych ocena funkcji nerek była niejednoznaczna lub brak dokładnych danych uniemożliwiał jej ocenę. Chorych napromieniano z użyciem fotonów Co60 lub X 9–23 MV. Dawka całkowita promieniowania wyniosła średnio 65.5 Gy, a średni czas leczenia promieniami wyniósł 51 dni. Wartość prognostyczną wybranych czynników oceniano w odniesieniu do wyleczeń miejscowych, poddano analizie takie czynniki jak: płeć i wiek chorych, stopień zaawansowania guza (T), stężenie hemoglobiny we krwi przed leczeniem, pojemność pęcherza moczowego oraz sprawność wydzielnicza nerek.WynikiMediana okresu obserwacji wyniosła 76 miesięcy. Aktualizowany odsetek 5-letnich wyleczeń miejscowych wyniósł 47% (T2–58%, T3–41%). Wanalizie wielowariantowej wykazano, że istotnymi czynnikami prognostycznymi okazały się: stopień zaawansowania guza-T (p=0.046), pojemność pęcherza moczowego przed leczeniem (p=0.0032), stężenie hemoglobiny we krwi przed leczeniem (p=0.0066) oraz sprawność wydzielnicza nerek (p=0.025).WnioskiSpośród ocenionych czynników prognostycznych, największą wartość rokowniczą w odniesieniu do skuteczności radykalnej radioterapii chorych na raka pęcherza moczowego mają: stężenie hemoglobiny we krwi i pojemność pęcherza moczowego przed leczeniem, stopień zaawansowania guza (T) oraz sprawność wydzielnicza nerek