Over het voortbestaan van de politieke partij: Vragen aan de commissie-Noten

Twee fundamentele ontwikkelingen kenmerken de transformatie van politieke partijen. Leden en leiders zijn machtiger geworden, de middenstructuren hebben een stap terug moeten doen. En door toegenomen nadruk op campagnes neemt de financiële afhankelijkheid van de staat steeds verder toe. Maar hoe politieke partijen zich zullen ontwikkelen ligt daarmee nog niet vast.Gerrit Voerman schetst de toekomst en stelt een aantal vragen op waarop partijen zich zouden moeten bezinnen. Hoe verhoudt materieel gezien de partij als vereniging van leden zich tot de partij als campagneorganisatie? En heeft men vrede met een mogelijke verdere marginalisering van het middenkader (onder meer door de invoering van primaries) of wil men streven naar manieren om deze leden - die de organisatorische ruggengraat van de partij vormen bij de partij te betrekken? Omdat het de partijen in toenemende mate moeite zal kosten hun uitgebreide geografische vlechtwerk van afdelingen - dat hen direct met de samenleving verbindt - overeind te houden, zal de afbrokkelende traditionele partijorganisatie worden aangevuld met en misschien op termijn wel deels worden vervangen door lichtere, meer flexibele en poreuze, netwerk-achtige structuren, die mede rond inhoudelijke thema’s of rond Kamerleden gecentreerd zijn en met internet als belangrijk communicatiemiddel