Deposition of acidifying components and base cations in Germany in the period 1987-1995

Dit rapport beschrijft de resultaten van het het project 'Depositie van verzurende componenten en basische kationen in Duitsland in de periode 1987-1995', dat door het RIVM, TNO en SC-DLO werd uitgevoerd in opdracht en ten laste van het Duitse 'Umweltbundesamt' (UBA). Hoofdproducten van het onderzoek zijn ruimtelijk gedetailleerde schattingen (5x5 km) van droge depositie in Duitsland van verzurende stoffen. Na combinatie met (gemeten) natte depositiewaarden kunnen hiermee overschrijdingen van kritische depositiewaarden worden bepaald. De droge depositiewaarden zijn berekend met het EDACS model (European Deposition of Acidifying Components on a Small scale) welk uitgaat van gemodelleerde concentraties in buitenlucht (vnl. uit het EMEP model) en deze combineert met lokale, meteo- en landgebruikafhankelijke, droge depositiesnelheden. De beschreven studie is een uitbreiding van een project dat in 1996 werd uitgevoerd. De volgende aspecten werden verbeterd c.q. nader onderzocht: a. De verdeling van NH3 concentraties in Duitsland werd berekend met het EUTREND model met een 5x5 km resolutie. b. Een aantal concepten om wolkendepositie te introduceren in het bestaande modelconcept zijn onderzocht. c. De schattingen van 'canopy' uitwisseling voor boslocaties in Duitsland (67 sites) werden gerelateerd aan lokaal gemeten grootheden om betere inzichten in de procesparameters te krijgen. Hoge basische kationendepositie komt voor in het oosten van Duitsland. De hoogste droge depositie van potentieel zuur werd berekend voor Saksen (tot 15000 eq ha-1 y-1), terwijl de hoogste droge depositie van stikstof werd berekend voor het gebied Bremen (tot 2100 eq ha-1 y-1). Droge depositie van SOx, NOy, NHx en potentieel zuur verminderde in de periode 1993-1995 vergeleken met de periode 1987-1989 met respectievelijk 36%, 13%, 21% en 31%. De vermindering in potentieel zuur was het grootst in Saksen: 43% en het kleinst in Baden-WPrttemberg: 12%. Droge depositie van (zeezoutinvloed gecorrigeerde) Ca2+, K+, Mg2+ en basische kationen verminderde tussen deze twee perioden met respectievelijk 42%, 24%, 65% en 43%. Uit vergelijkingen met metingen (voornamelijk doorval) volgt dat de gemodelleerde droge depositie van NHx, Mg2+, Ca2+ and K+ niet significant verschilt van gemeten droge depositie. De spreiding is echter aanzienlijk. Het EDACS model geeft een overschatting van de droge depositie van SOx, NOy en Na met factoren van respectievelijk 2.15, 1.58 and 1.75. De voornaamste oorzaak hiervan voor SOx is de te hoge SO2 luchtconcentratie die het EMEP model berekent. Teneinde een meer realistische droge depositieschatting te krijgen is daarom achteraf voor deze stof een correctie uitgevoerd op basis van gemeten luchtconcentraties in Duitsland