Verspreiding van genetisch gemodificeerde micro-organismen en hun DNA na introductie in het milieu: een literatuurstudie

Deze literatuurstudie gaat in op verschillende aspecten die van belang zijn bij de beoordeling van effecten die kunnen optreden als gevolg van de introductie van genetisch gemodificeerde micro-organismen (ggm's) in het milieu, met name in de bodem. Omdat er momenteel nog geen voorbeelden zijn van langdurige en grootschalige milieu-introductie van ggm's is het landbouwkundige gebruik van (niet-gemodificeerde) Rhizobium- en Bradyrhizobium-bacterien als voorbeeld genomen voor de effecten die kunnen optreden ten aanzien van eventuele verschuivingen in de biodiversiteit van de bodem. Wanneer ggm's worden geintroduceerd in het milieu kan, via verschillende routes, het DNA terecht komen in andere daar aanwezige micro-organismen en zich zo buiten het oorspronkelijke ggm verspreiden. Op een van deze verspreidingsroutes, nl. via natuurlijke transformatie, wordt hier ingegaan. Tenslotte wordt een overzicht gegeven van verschillende methoden voor de detectie en identificatie van ggm's in milieumonsters en de bepaling van de microbiele diversiteit binnen een populatie. Hierbij ligt de nadruk op de mogelijkheden die de moderne moleculair-biologische technieken bieden