Özgür açık kaynak yazılım stratejilerinin Türkiye bilgi toplumu hedefleri içerisindeki önemi

Özgür açık kaynak yazılım yenilikçilik ve girişim, tasarruf, güvenlik, verimlilik ve en önemlisi nitelikli insanlar yetiştirilmesi açısından çok önemlidir. Ülkemizde yazılım pazarının büyütülmesi ve yazılım üretiminin artırılması devletimizin eylem planlarında öncelikli hedefler arasındadır. Bu eylem planlarındaki hedeflerin gerçekleşmesinde özgür açık yazılım stratejisinin yeri çok önemlidir. Açık kaynak çevresinde oluşacak olan platformların yetişmiş insan kaynağı potansiyelimizi üst düzeylere taşımada ve yazılımı ülkenin önemli üretim kalemleri arasına yerleştirmekte elzem bir hedef olduğunu değerlendirmekteyiz. Bu çalışma "özgür yazılım”, “açık” veya “açık kaynak” kavram ve değerlerini yeniden irdelemek yerine bu hareket ve yazılım üretim modelinin ulusal bir eylem planı olarak katılımcı bir şekilde hazırlanmasının ön hazırlığını yapmayı ve izlenmesi gerekli olan yol haritasını ortaya koymayı hedeflemektedir. Türkiye’de kamu ve özel sektörde yazılım kullanımı ve üretimi için ortaya konulacak politikalar ve etrafında oluşturulacak ekonomik modeller ile ülkemizi dijital toplumlar arasına taşımak mümkün olabilir. Özgür ve Açık Kaynak yazılım sosyal ve ekonomik boyutları ile ülkemizin küresel ürün ve üretim ağındaki yerini yeniden belirlemesinde önemli bir rol alabilecek potansiyeli içermektedir. Açık kaynak ekosistemlerinin oluşmasının ülkemizin yazılım kullanımı ve üretimi ile küresel yazılım pazarında yer almasına katkısını, ticari-açık yazılım etkileşimleri ve ilişkilerinin olumlu ağ etkilerini, bulut-bilişim ve açık uygulama mağazaları gibi teknolojik gelişmelerin sektörün büyümesinde oluşturacağı platformları önemli bulmaktayız. Türkiye yazılım ve yüksek teknoloji söz konusu olduğunda akla ilk gelen yerlerden birisi olmayı bugüne kadar başaramamıştır. Dünya bankası istatistikleri bilişim alanındaki ithalat-ihracat verileri ülkemizin konumunu net rakamlar ile ortaya koymaktadır. Gelişmekte olan bir çok ülke gibi Türkiye de tüketim eğilimli olarak sosyal sermaye ve potansiyeli ile küresel teknoloji pazarının içerisinde yer almaktadır. Yazılım pazarı büyüklüğü ile kendi grubundaki ülkeler arasında da arzulanan yerde değildir. Gelişmiş ekonomilere sahip ülkeler, ve bize daha yakın Brezilya, Hindistan gibi ülkelerde özgür ve açık kaynak politikaları 2000’li yılların başından beri uygulanmaktadır. Bu deneyimler olumlu ve zor yönleri ile belirlenecek yaklaşımlara yön göstermelidir. Yazılımda rekabet küreseldir. Ekipler ülke sınırları ve fiziksel ortamlardan bağımsız olarak oluşabilir. Ürünler ve ticaret geleneksel pazarların dışında gerçekleşebilir. Geç kaldığımız bu ekonomide var olabilmek, ancak güçlü kamu politikaları ve doğru stratejiler ile mümkün olacaktır; Özgür ve açık teknoloji politikaları, saydamlığın, bireylerin ve paylaşımın güçlendirilmesi, ekosistemlerin ve toplulukların gücünün ortaya çıkarılması, serbest pazarda var olabilmenin temel yapıları bu stratejilerin ana içeriği olmalıdır. Teknolojinin günlük yaşamın içerisinde yer aldığı ve yaşam ile yakınsadığı bir dünyada her birey bir yazılımcıdır. Yazılım düşünce kalıplarından oluşur ve üreticisi eğitilmiş insandır. Yazılımı üretecek olan insan potansiyelinin oluşması kültürel, sosyal, ve eğitim boyutlarının yanı sıra ekonomik boyutları ile çok yönlü bir strateji ile okul öncesi çağlardan başlamalıdır. Yazılımcılar bireylerin, küçük işletmelerin, üretimin ve girişimciliğin ön planda olduğu, bilginin erişilebilir ve saydam, iletişimin güçlü, iyi rol modeller ve ustaların yakında olduğu platformlarda yetişebilir. Sonuç olarak yol haritasını oluşturan ana unsurlar şu şekilde belirlenmiştir: • Özgür ve açık teknoloji farkındalığının ve politikalarının desteklenmesi • Okul öncesi çağa uzanan teknoloji ile barışık, üretim kültürünü yerleştiren eğitim politikası • Büyüyen ve sürdürülebilir ekonomik modeller çevresinde rekabetçi yazılım pazarı