‘Dus meer baete dan schuld.’ Historische vermogensverhoudingen, en de sociale last van erfrecht en erfbelasting

Een aangifte van nalatenschap is een onovertroffen historische bron voor de studie van historische vermogens in de moderne tijden. Het geeft een unieke inkijk in de inboedels van Belgische huishoudens, op een welbepaald ogenblik tijdens de levensloop. De beschrijving van have en goed op het moment van overlijden wordt doorgaans terecht vergeleken met de beter gekende ‘staten van goed’ uit de vroegmoderne periode. Het is echter opmerkelijk dat de negentiende- en twintigste-eeuwse nalatenschapaangifte een veel minder nadrukkelijke rol is toebedeeld in academisch en lokaal-historisch onderzoek. Nochtans is het een eersterangsbron om meer te weten over erflater, erfgenaam, vermogen en onvermogen. Zoals deze bijdrage aantoont, levert het historische vermogensonderzoek op basis van de nalatenschapaangiften ontegensprekelijk meer baten dan nadeel op