Protocoles de remémorisation audiovisuelle de l'expérience de collectionneurs, donateurs et témoins : exemples sur quatre sites du projet TEMUSE 14-45

International audienceRESUME : Le processus de recueil des formes de l'expérience que le collectionneur a accumulée sur l'objet, la mémoire de son travail, celui de permettre aux professionnels des musées - ou aux publics - d'observer, de voir et d'entendre le collectionneur lors de la manipulation de l'objet, génère des informations nouvelles signifiantes (l'intonation, la posture, le regard porté sur l'objet, l'intérêt du collectionneur vis-à-vis d'un fait particulier...). Aujourd'hui, la captation audiovisuelle peut permettre de sauvegarder avec exactitude cette mémoire à long terme. L'étape primordiale pour la pérennité de ces traces mémorielles consiste ainsi dans la définition des processus de préparation, de captation et d'enregistrement audiovisuels. Forte de la relation nouée avec les collectionneurs et les professionnels des musées et à l'écoute de leurs besoins, l'équipe de TEMUSE a élaboré des protocoles de réalisation de films. En partant du cahier des charges relatif aux éléments pertinents à mémoriser au sein d'un logiciel d'inventaire de collections muséographiques, un premier protocole a été mis en place. D'autres protocoles, s'adaptant à des problématiques légèrement différentes, sont à l'étude. L'exposé présentera le résultat du premier protocole établi en collaboration avec le " In Flanders Fields Museum " ainsi que les protocoles en cours d'élaboration en lien avec les musées de Fromelles, du fort de Leveau et de Bondues. <br/><br/>ABSTRACT : AUDIOVISUAL RECOLLECTION PROTOCOLS APPLIED TO COLLECTORS' EXPERIENCE: EXAMPLES FROM THREE TEMUSE 14 -45 PROJECT SITES The process of collecting forms of experience that the collector has accumulated with regard to the object, the memory of his work, enabling museum professionals - or the public - to observe, view and hear the collector while manipulating the object, generates important new information (intonation, posture, perception of the object, the collector's interest in a particular fact, etc.). Today's audiovisual recording techniques can be used to preserve a precise copy of memories for the long term. An essential step in ensuring the sustainability of these memory traces, therefore consists in defining audiovisual processes for preparing, recording and storage. On the strength of the relationship established with collectors and museum professionals and attentive to their requirements, the TEMUSE team has compiled a number of film recording protocols. An initial protocol has been implemented on the basis of specifications relating to the relevant elements to be memorized within inventory software for museographic collections. Other protocols, adapted to suit slightly different issues, are currently being studied. The intervention will present the result of the first protocol, established in collaboration with the "In Flanders Fields Museum", as well as protocols which are currently being elaborated with the Fromelles, Fort de Leveau and Bondues museums.<br/><br/> OVERZICHT : PROTOCOLS VOOR AUDIOVISUELE HERMEMORISATIE VAN DE ERVARING VAN DE VERZAMELAARS: VOORBEELDEN OP DRIE SITES VAN HET TEMUSE 14-45-PROJECT De verzamelaar hanteert een bepaalde procedure bij het inzamelen van de vormen van de ervaring die hij over het voorwerp heeft opgedaan, het geheugen van zijn werk; museumprofessionals - of de doelgroepen - hanteren een procedure om de verzamelaar te kunnen waarnemen, zien en horen wanneer hij het voorwerp manipuleert; die procedures brengen nieuwe betekenisvolle informatie tot stand (intonatie, houding, blik op het voorwerp, belangstelling van de verzamelaar voor een bepaald feit, ...). Met audiovisuele captatie kunnen we nu dit geheugen heel exact voor lange tijd vastleggen. De belangrijkste fase voor het voortbestaan van deze geheugensporen is het omschrijven van de procedures voor de audiovisuele voorbereiding, captatie en opname. Dankzij de band tussen de verzamelaars en de museumprofessionals en met oor voor hun behoeften heeft het TEMUSE-team protocols uitgewerkt voor de realisatie van de films. Op basis van het bestek voor de elementen die de moeite lonen om ze in inventarissoftware voor museumkundige collecties te vereeuwigen, werd een eerste protocol opgesteld. Andere protocols, voor ietwat andere problemen, worden nog bestudeerd. De uiteenzetting bevat het resultaat van het eerste protocol, dat in samenwerking met "In Flanders Fields Museum" werd opgesteld, maar ook de protocols die momenteel nog worden uitgewerkt in samenwerking met de musea van Fromelles, het Fort van Leveau en Bondues