Ziemia Wieluńska w XII-XVI w. Studia z dziejów osadnictwa

Tematem pracy są dzieje osadnictwa Ziemi Wieluńskiej w okresie gospodarki czynszowej, tj. od połowy XVII w. do połowy XV w. - dokładnie do 1466 r. Ciągłość procesów osadniczych, których nie można chronologicznie wyizolować, uwzględnia osadnictwa okresu poprzedzającego, tj. do połowy XII w. oraz następnego od 1466 r. do trzeciej ćwierci XVI w. Nawiązanie do ostatniego odcinka czasu, zwanego podokresem formowania się gospodarki folwarczno-pańszczyźnianej, wiąże się z granicami terytorialnymi pracy, które wyznaczono na podstawie rejestrów poborowych z lat 1552-1553, wydanych przez A. Pawińskiego. Całość pracy składa się z wstępu, czterech rozdziałów i zakończenia, jednego aneksu i czterech map. Pierwszy rozdział omawia warunki fizjograficzne, drugi dzieje Ziemi Wieluńskiej. Rozdział trzeci zajmuje się ustaleniem i weryfikacją pierwszych dat, najstarszymi wzmiankami o lokacjach, względnie sołtysach lub wójtach, lokalizacją osad zarówno istniejących do dzisiaj, które zmieniły położenie lub rozrosły się, jak również osad zaginionych. Rozdział czwarty zajmuje się analizą procesów osadniczych, najpierw pod względem chronologicznym, następnie przedstawia wzajemne oddziaływanie na siebie warunków fizjograficznych i osadnictwa, w końcu zaś zajmuje się zagadnieniami społeczno-gospodarczymi