Motyw podróży w Podróży do kresu nocy Louis-Ferdinanda Céline’a

Już w samej strukturze Podróży do kresu nocy Céline’a daje się zauważyć szczególne znaczenie motywu podróży dla treści i przekazu filozoficznego powieści. Powrót głównego bohatera do miejsca, w którym zaczęła się jego nieustanna wędrówka po świecie, wiąże nie tylko akcję dzieła, lecz także tragiczny obraz celinowskiej wizji naszej cywilizacji. Każda kolejna podróż Bardamu, będąc niezależnie od czasu i przestrzeni potwierdzeniem smutnych doświadczeń podróży poprzedniej, tworzy swoisty danse macabre w okrutnym, współczesnym świecie. Motyw wędrowania, połączony z harmonijnością przedstawianych obrazów, ma więc u Céline'a podkreślić jedność tego świata, a raczej jedność zła, którego go opanowało. Czy mamy tutaj jednak do czynienia, lak jak np. w roman picaresque, z typem bohatera, który wyrusza w świat w poszukiwaniu przygód i ciekawego żyda? Wydaje się, że motorem tułaczki Bardamu jest przede wszystkim brutalność i okrucieństwo drugiego człowieka. Podróż, która w rzeczywistości przybiera formę ucieczki, ma pozwolić na oderwanie się od strasznej rzeczywistości współczesnego świata. Jednak bohater celinowski, ten podróżnik mimo woli, wie, że jego ucieczka jest niemożliwa, gdyż zło panuje wszędzie, gdziekolwiek by się nie udał. Początek nowej przygody jest dla niego zawsze początkiem nowego rozczarowania. Gdzie więc tkwi prawdziwy sens podróżowania bohatera celinowskiego, skoro jego ucieczka nigdy nie pomoże mu opuścić tego więzienia, jakim jest współczesny świat? Podróż wydaje się tragiczną koniecznością, bowiem bezruch powoduje, wg Céline’a, poczucie rozkładu, gnicia, a w konsekwencji samounicestwienia. Tylko ruch nadaje sens egzystencji Bardamu, pozwalając mu czuć, że istnieje, stając się celem jego żyda. Podróż nie jest poszukiwaniem czegokolwiek, przybiera natomiast wymiary egzystencjalnej potrzeby. Zatem bohater celinowski jest skazany na podróż, lecz to właśnie czyni jego osobę szlachetną i pozwala mu być sobą.Zadanie pt. „Digitalizacja i udostępnienie w Cyfrowym Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego kolekcji czasopism naukowych wydawanych przez Uniwersytet Łódzki” nr 885/P-DUN/2014 dofinansowane zostało ze środków MNiSW w ramach działalności upowszechniającej nauk