Od stylu do stylistycznej realizacji. Analiza wybranego tekstu prasowego

Głośną sprawę arcybiskupa Wielgusa rozpoczął obszerny tekst „Tajna historia metropolity” Katarzyny Hejke i Przemysław Harczuka opublikowany 20.12.2006 w Gazecie Polskiej. Do tekstu dołączony został krótki komentarz Katarzyny Hejke. Właśnie ten komentarz jest przedmiotem prezentowanej analizy. O ile główny tekst skupia się na przedstawieniu tematu, o tyle komentarz Katarzyny Hejke nie dotyczy przedmiotu sprawy, lecz koncentruje się na próbach wytłumaczenia faktu, że Gazeta Polska publikuje tekst obciążający nie kogo innego jak hierarchę Kościoła katolickiego. Warto dodać, że nie tylko w komentarzu Katarzyny Hejke, lecz także w całości tekstów prasowych dotyczących sprawy arcybiskupa Wielgusa dużą rolę odegrały różnego rodzaju (usprawiedliwiające lub piętnujące) objaśnienia i glossy. Zawarta w komentarzu Katarzyny Hejke „praca interpretacyjna” („wytłumaczalność”, accountability) jest szczególnie intensywna. W artykule przedstawiam sekwencyjną rekonstrukcję owej „pracy interpretacyjnej”, polegającej m.in. na odpowiedniej kompozycji tekstu oraz na zastosowaniu wyjątkowo bogatych środków retorycznych i stylistycznych, wspartych na zasobach symbolicznych chrześcijańskiej religijności. To w owej złożonej, wielowarstwowej i symbolicznie gęstej „interpretacyjnej pracy” ulokowany jest obecny w analizowanym tekście wariant języka wrogości. Analiza wybranego tekstu prasowego jest także okazją do sformułowania ogólnych kwestii dotyczących poziomów „wytłumaczalności” praktykowanej w dyskursie publicznym, jak również odmian retoryki oraz stylu stosowanych w tekstach medialnych. Artykuł zawiera rezultaty projektu badawczego afiliowanego przy Collegium Civitas