Predviđanje civilne religije na medkulturni ravni

The concept of civil religion has caught major attention among scholars studying the junction of religion and politics (J.-J. Rousseau, E. Durkheim, R. Bellah). The notion focuses on the phenomenon of cultural contents sacralizing and ritualizing the ruling political institutions of a society, extending support to the integration of the political and social system at a cultural level. The notion of civil religion has recently been operationalized crossculturally, but light has not been shed upon its predictors. In this paper authoritarianism is tested as a predictor of civil religion cross-culturally. Four student samples of Bosnian, Serbian, Slovenian and US students were analyzed. Very strong, significant associations between authoritarianism, as operationalized by a modified Lane scale, and civil religion were found in all cases. Moreover, upon introducing femininity, anxiety and gender into the analysis, a strong, dominant and significant impact on the part of authoritarianism was still found when civil religion was observed crossculturally. When the same predictors were applied to explaining general religiosity, authoritarianism fell short of being a significant predictor in most of the environments observed. Such results suggest an especially close link between civil religion and authoritarianism.Pojam civilne religije privukao je veliku pozornost među naučnicima koji proučavaju vezu između religije i politike (Ž.-Ž Ruso [J.-J. Rousseau], E. Dirkem [E. Durkheim], R. Bela [R. Bellah]). Pojam civilne religije ukazuje na pojavu kulturnih sadržaja koji posvećuju ili ritualizuju vladajuće političke ustanove, ostvarujući funkciju podupiranja integracije političkog i društvenog sistema. Pojam civilne religije nedavno je operacionalizovan na međukulturnoj ravni, ali prediktori te pojave nisu osvetljeni. U ovom radu se testira autoritarnost kao prediktor civilne religije na međukulturnoj ravni. Četiri uzorka bosanskih, slovenačkih, srpskih i studenata iz SAD su predmet analize. U svim slučajevima je utvrđena je vrlo snažna, signifikantna povezanost civilne religije sa autoritarnošću, koja se posmatra modifikovanom Lejnovom skalom. Štaviše nakon unošenja feminilnosti, anksioznosti i pola u analizu, preovlađujući i signifikantan uticaj autoritarnosti još se uvek utvrđuje posmatrajući civilnu religiju na međukulturnom nivou. Regresioni model pojašanjavanja civilne religije, uz pomoć pomenutih nezavisnih varijabli, iskazuje vrednost R2 od .20 (slovenački uzorak) do .33 (američki uzorak), dok je srpski uzorak u tom pogledu i u pogledu visoke vrednosti Beta koeficijenta kod autoritarnosti bliži nalazima za američki uzorak. Autoritarnost posredstvom koeficijenta Beta u tom modelu iskazuje vrednosti od .35 do .54. Signifikantnost na ravni p