An Emprical Study On Factors Affecting Firm Innovation Capability And Knowledge Sharing

Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2012Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2012Günümüzün hızlı değişen dinamik dünyasında rekabetçiliği korumanın en önemli yollarından biri inovasyondur. Küresel pazarları çevreleyen belirsizlik, şirketleri değişimlere çabuk cevap vermek zorunda bırakmaktadır. Bu hızlı cevap, yeni fikir, ürün, hizmet ve süreç gibi inovasyon aktiviteleri tarafından yaratılmaktadır. İnovasyon, yeni veya anlamlı ölçüde değiştirilmiş ürünlerin, yöntemlerin veya süreçlerin kullanıma sunulması veya uygulanması olarak tanımlanmaktadır. İnovasyon ürünler veya süreçler üzerinde geliştirilebildiği gibi, pazarlama ve organizasyonel yönetimle alakalı inovasyonlar da yapılabilmektedir. İnovasyon organizasyonların ve hatta ülkelerin rekabetçiliğini belirleyen en önemli unsurlardan biridir. İnovasyonun önemi arttıkça, şirketler inovasyon performansını etkileyen faktörlere ilgi duymaktadır. Bir firmanın inovasyon yeterliliği bilgiyi yönetme, koruma ve yaratma ile yakından ilgilidir. 21. Yüzyılın getirdiği dramatik ölçüde hızlı teknolojik gelişmeler, şirketlere değişen pazarların hızına ayak uydurabilme imkanı sağlamaktadır. Bu noktada ana amaç gelişen bilgi teknolojilerini en üst seviyede ve en geniş kullanım alanlarında aktif olara kullanmayı sağlamaktır. Bilgi teknolojileri geliştikçe bilgiyi yönetmek önemli bir sorun haline gelmiştir. Bilginin organizasyonların her seviyesinde akışını sağlamanın ötesinde, yeni bilgi üretimi hem araştırmacıların hem de şirketlerin ilgilendiği bir konu olarak ortaya çıkmıştır. Yeni bilgi üretimi ortaya yenilikler koyabilmenin ön şartı olarak önümüze çıkmaktadır. Bilgi üretiminin ön koşullarından biri de var olan bilginin paylaşılarak yeni bilgi üretim sürecine katılmasıdır. Bilgi paylaşımı her türlü inovasyonun başlatıcısı olduğundan şirketler açısından önemli bir rekabet unsurudur. Genel olarak kabul edilen bir tanıma göre açık ve örtülü bilgi olak üzere iki tür bilgi bulunmaktadır. Açık bilgi, sayılarla, kelimelerle rahatça ifade edilen ve aktarımı kolay olan bilgi anlamına gelmektedir. Açık bilgi metin, çizim, tablo, fotoğraf, bilgisayar yazılımı, veritabanı gibi farklı şekiillerde varolabilir. Tüm bireyler tarafından erişimi kolaydır. Örtülü bilgi ise kolayca ifade edilebilir veya incelenebilir değildir. Tecrübeler, kişisel görüşler, sezgiler gibi faktörler yüksek oranda kişiseldir ve formüle edilmesi mümkün değildir. Bu tür bilginin kaynağı çalışanlar ve organizasyonun kültürüdür. Şirketlerin bilgi paylaşımı konusundaki asıl amacı örtülü bilgileri paylaşıp yaygınlaştırarak açık bilgiye çevirerek rekabetçi avantaj elde edebilmektir. Bilgi, tanımı gereği kişiler arasında transfer edilebilmektedir. Organizasyonlarda bireyler kendi uzmanlık alanlarıyla ilgili geniş bilgi dağarcıklarına sahiptir. Çok sayıda farklı alanlarda bilgilere sahip bireylerin bir araya gelerek oluşturdukları bilgi havuzu, aralarındaki bilgi paylaşımları sayesinde genişleyerek yeni bilgiler olarak ortaya çıkmaktadır. Bilgi paylaşımının gerçekleşmesi kişisel ve organizasyonel gelişim açısından hayati önem taşımaktadır. Bir firmanın bilgiyi aktarma ve kullanabilme yeteneği organizasyonel inovasyon seviyesi, problem çözme yetisi ve yeni verilere çabuk tepki verebilmesi ile doğrudan ilişkilidir. Yeni bilgileri edinme ve bunları organizasyona entegre etme konusunda başarılı şirketlerin rakiplerinin takip etmekte zorlanacağı, büyük yaratıcılık gerektiren benzersiz yeni fikir ve ürünler ortayakoyabilme konusundaki potansiyeli daha yüksektir. Bu da daha yüksek bir inovasyon seviyesine işaret etmektedir. Bu çalışmanın amacı birbirleriyle büyük ölçüde ilişkiye sahip olan firma inovasyon yeterliliğini ve bilgi paylaşımını etkileyen faktörleri ortaya koymaktır. Çalışmanın ana varsayımında bilgi paylaşımının firma inovasyon yeterliliğini pozitif olarak etkilediği hipotezi oluşturulmuştur. Bununla birlikte bilgi paylaşımını etkileyen alt faktörler olarak öğrenme eğilimi, performans eğilimi, iş arkadaşlarına güven, ortak vizyon, sahip olunan bilgiye güven, açıklık, sorumluluk, rekabetçilik ve öğrenme isteği belirlenerek bu değişkenler ile bilgi paylaşımı açıklanmaya çalışılmıştır. Toplamda oluşturulan 24 hipotez, 3 farklı modelde incelenerek doğrulukları araştırılmıştır. İlk modelde bilgi paylaşımının firma inovasyon yeterliliğine olan etkisi ile iş arkadaşlarına güven, ortak vizyon, sahip olunan bilgiye güven, açıklık, sorumluluk, rekabetçilik ve öğrenme isteğinin bilgi paylaşımına olan etkileri incelenmiştir. Bu model ile alakalı toplam 8 hipotez ortaya konulmuştur. İkinci modelde yine aynı şekilde temel hipotez olan bilgi paylaşımının firma inovasyon yeterliliği üzerine olan etkisi incelenmiştir. Bununla birlikte öğrenme eğilimi ve perfomans eğilimi değişkenleri modele dahil edilerek yeni bir yapı oluşturulmuştur. Bu bağlamda tüm diğer değişkenlerin öğrenme ve performans eğilimine olan etkileri incelenmiştir. Üçüncü ve son modelde ise ilk iki modelin birleşimi olan bir yapı oluşturularak temel hipotez dışında öğrenme eğilimi, performans eğilimi, iş arkadaşlarına güven, ortak vizyon ve sahip olunan bilgiye güven değişkenlerinin bilgi paylaşımına; açıklık, sorumluluk, rekabetçilik ve öğrenme isteği değişkenlerinin ise öğrenme ve performans eğilimine olan etkileri incelenmiştir. Modellerin deneysel olarak test edilebilmesi için literatürde daha önceki çalışmalardan yola çıkarak bir anket hazırlanmıştır. Anket içerisinde cinsiyet, yaş, sektör, pozisyon gibi demografik sorular ve belirlenen 11 değişken için toplam 43 soru bulunmaktadır. Anket sorularının güvenilirliği istatistiksel metodlarla ölçülmüş olup, uygun olduğu görülmüştür. Bu anket yardımıyla katılımcıların ve içerisinde görev aldıkları şirketlerin çeşitli değerleri ölçülerek modelin test edilmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda anket Türkiye’nin en büyük 500 şirketi ve önde gelen KOBİ’lerinin arasından seçilen şirketlere bilgisayar ortamında veya basılı halde gönderilerek veri toplanmıştır. Anket toplamda 221 katılımcı tarafından doldurulmuştur. Anket yoluyla edinilen veriler öncelikle analize uygunluğu test edilerek incelenmiş ve hazırlanan veri seti regresyon analizi ile incelenerek hipotezlerin doğruluğu test edilmiştir. Verilerin analizleri sonucunda bilgi paylaşımının firma inovasyon yeterliliğini pozitif olarak etki ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca kişilerin öğrenme eğiliminin bilgi paylaşımına pozitif, performans eğilimininse bilgi paylaşımına negatif etkileri olduğu ortaya çıkarılmıştır. Bunların yanı sıra sorumluluk ve iş arkadaşlarına güven bilgi paylaşımını pozitif, rekabetçilik ise bilgi paylaşımını negatif olarak etkilemektedir. Öğrenme isteğinin ve sorumluluğun öğrenme eğilimi üzerine olan pozitif etkileri olduğu saptanmıştır. Rekabetçilik ise performans eğilimini pozitif olarak etkilemektedir. Bu çalışmada literatür taraması sonucunda karar verilen değişkenler ile bilgi paylaşımı ve firma inovasyon yeterliliği arasındaki ilişkiler araştırılmıştır. Analizler sonucunda ortaya konulan hipotezlerin doğruluğu test edilerek, kullanılan değişkenler arasındaki ilişkilere ulaşılmıştır. İleride yapılacak çalışmalarda farklı değişken setleri kullanılarak farklı sonuçlar elde edilebilir. Bunun yanında cinsiyet, yaş, pozisyon gibi demografik gruplara özel analizler yapılarak farklı demografik grupların bilgi paylaşımına olan yaklaşımları incelenebilir.Innovation is one of the most important way to maintain a competitive advantage in today’s highly dynamic and fast-paced world. The uncertainty revolving around the global markets requires a fast response from the companies. This fast response, in the form of new ideas, products, services and processes are created by innovation activities. As the importance of innovation increases, companies are paying increasing attention to the factors that affect innovation performance. The dramatic technological developments in the 21st century enable companies to keep up the pace with changes. The development in information technologies made knowledge management a crucial problem. Knowledge creation, as a part of knowledge management, has emerged as a popular subject for both researchers and companies. Knowledge creation is a prerequisite of innovation. One of the initiators of knowledge creation is sharing the existing knowledge. Knowledge, by definition, can be transferred and then used in new knowledge creation process. There are many different individuals in organizations with knowledge on many different areas. This pile of knowledge improves and expands as knowledge is shared among individuals and transformed into new knowledge. The purpose of this study is determining the factors that affect firm innovation capability and knowledge sharing. The main hypothesis of the study is that knowledge sharing has a positive impact on firm innovation capability. Furthermore, factors affecting knowledge sharing were investigated with the variables learning orientation, performance orientation, trust in peers, shared vision, knowledge self-efficacy, openness, conscientiousness, competitiveness and need for learning. 24 different hypotheses were proposed and 3 models were designed to test the hypotheses. In order to empirically test the models, a questionnaire was prepared based on the previous studies in literature. A 43-item questionnaire was constructed, except demographic questions, to measure 11 variables. The questionnaire then was sent to selected companies from the top 500 companies and prominent SMEs from Turkey. 221 participants responded to the survey. The gathered data were tested with regression analysis and hypotheses were tested. After data analysis, the results show that knowledge sharing has a positive impact on firm innovation capability. Also, learning orientation has a positive and performance orientation has a negative effect on knowledge sharing. Furthermore, conscientiousness and trust in peers positively affects knowledge sharing whereas competitiveness has a negative effect. Need for learning and conscientiousness have a positive impact on learning orientation and competitiveness has a positive impact on performance orientation. This study proposed hypotheses about knowledge sharing, firm innovation capability and other variables chosen based on previous studies in the literature. The validity of the hypotheses were tested by analyses and relationships were discovered between the selected variables. For future research, different hypotheses with different variables sets can be constructed.Yüksek LisansM.Sc