Antibacterial Clinoptilolite

Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2003Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2003Son yıllarda sağlık ve hijyen konusunun önem kazanmasıyla antibakteriyel etki gösteren organik malzemelerin yerine daha yüksek ısıl kararlılık ve mekanik dirence sahip inorganik malzemelerin hazırlanması önem kazanmıştır. Geniş spektrumu ve yüksek antibakteriyel aktivitesi olan gümüş ve çinkonun toprak alkali ve alkali metallerin sulu aluminosilikat kristalleri olan zeolitlere iyon değişimi yoluyla yerleştirilerek antibakteriyel aktivite gösteren malzemelerin hazırlanması mümkündür. Bu çalışmada, Gördes Bölgesi klinoptiloliti kullanılarak antibakteriyel etki gösteren malzeme hazırlanmasının şartlarının belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu nedenle klinoptilolit iyon değişimi yoluyla Na formuna (Na-klinoptilolit) dönüştürülmüştür. Daha sonra Na-klinoptilolit kullanılarak örneğin Ag+ ve Zn+2 iyon değişim kapasitesi ve iyon değişiminin dengeye gelmesi için gereken süre saptanmıştır. İyon değişimi için gereken sürenin belirlenmesinden sonra klinoptilolitin Ag+/Na+, Zn+2/Na+ ikili ve Na+/Ag+/Zn+2 üçlü iyon değişim davranışı belirlenmiştir.Gördes klinoptilolitinin iyon değiştirme kapasitesinin Na+>Zn+2>Ag+ sırasıyla değiştiği gözlenmiştir. Ag+ ve Zn+2 iyon değişimi için 353 K’de 48 saat işlemin iyon değişiminin dengeye ulaşması için yeterli olduğu belirlenmiştir. Ag+/Na+, Zn+2/Na+ ikili ve Na+/Ag+/Zn+2 üçlü iyon değişimi deneyleri sonunda Gördes klinoptilolitinin Na+’a karşı Ag+ ve Zn+2 iyonlarına kıyasla daha yüksek seçicilik gösterdiği saptanmıştır. Gerçekleştirilen çalışma ışığında antibakteriyel özellik gösteren malzeme hazırlanmasında yapay zeolitlerin yerine daha ekonomik olan doğal zeolitlerden klinoptilolitinin kullanılabileceği anlaşılmıştır.At recent years health and hygiene are gaining more importance than ever. Heat stable and mechanically resistant inorganic materials are replacing the organic materials used for antibacterial activity. Zeolites which are alkaline and earth alkali metal’s aluminasilicates can be suitable for ion exchange with silver and zinc that have a wide spectrum of antibacterial activity. In this study, preparation conditions of antibacterially active material by using Gördes Region clinoptilolite is determined. At first clinoptilolite is transformed to Na form by ion exchange method then using Na-clinoptilolite Ag+ and Zn+2’s ion exchange capacity and equilibrium time is investigated. Time of Ag+/Na+ and Zn+2/Na+ binary and Na+/Ag+/Zn+2 ternary ion exchange processes are found by utilizing monocationic ion exchange equilibrium period. After conclusion of ion exchange periods, Ag+/Na+, Zn+2/Na+ and Na+/Ag+/Zn+2 ion exchange behaviors are stated. Gördes region clinoptilolite’s ion exchange capacity order is Na+>Zn+2>Ag+. Under 353 K and 48 hour experiment time Zn+2 and Ag+ cations have reached equilibrium. Ag+/Na+ and Zn+2/Na+ binary and Na+/Ag+/Zn+2 ternary ion exchanges results that Gördes clinoptilolite selectivity for Na+ is greater then Ag+ and Zn+2. For the preparation of antibacterial material natural zeolites are suitable and can be used in order to expensive synthetic ones.Yüksek LisansM.Sc