A Contribution To Social Aspects Of Sustainable Development: Architecture For The Social Benefit

Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2009Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2009Günümüzde finansal krizlerden çevresel krizlere kadar bir çok alanda yaşanan kaynak krizi, bugünü ve geleceği verimli süreçlerle yapılandırabilmek için dünyanın yüzleşmek zorunda olduğu sorunların zeminini oluşturmaktadır. Kaynak krizlerinin üstesinden gelebilmek için uluslararası ortamda benimsenen paradigma ise sürdürülebilirliktir. Sürdürülebilirlik paradigması hemen her disiplinin ölçek farketmeksizin, etkinlik alanını yeniden sorgulayarak kendini bu bağlamda konumlandırması için teşvik etmektedir. Sürdürülebilirlik düşüncesinin küresel ve yerel ölçeklerde uygulanabilirliği ise sürdürülebilir gelişme süreçleri ile sağlanabilir. Sürdürülebilir gelişme; ekonomik, çevresel ve sosyal boyutları olan bir süreçtir. Sürdürülebilir gelişmenin sosyal boyutu en az ekonomik ve çevresel boyutları kadar önemlidir. Küresel çapta kaynak krizi, nüfus artışı, bölgesel kalkınmada geri kalmışlık, kalkınma süreçleriyle dengeli olmayan kentleşme, yoksulluk gibi dinamiklerden etkilenen ortamda mimarlık, sürdürülebilir gelişmenin sosyal boyutunu destekleyici etkinlikler gösterebilir. Piyasa talepleri doğrultusundaki kovansiyonel müşteri ve proje profili dışında, temel hizmetlere dahi erişemeyenler; yoksulluk, enformel piyasanın insani olmayan koşulları, kentsel altyapı ve sosyal hizmetlerin yetersiz kaldığı durumlar gibi nedenlerle eşitsizliğe maruz kalanlar mimarlığın hizmet kapsamına dahil olabilir. Bu çalışmada, bu konulara yönelik mimari faaliyetler “toplumsal fayda için mimarlık” olarak kavramsallaştırılmaktadır. Çeşitli sosyal aktörler (mimarlar, sanatçılar, sivil toplum kuruluşları, üniversiteler, yerel yönetimler, mesleki örgütlenmeler) tarafından bireysel ve kollektif insiyatiflerle gerçekleştirilen toplumsal faydaya yönelik mimarlık etkinlikler, sürdürülebilir gelişmenin sosyal boyutuna eklemlenerek katkı sağlamaktadır. Bu bağlamda incelenen kentsel ve kırsal alandan projelerin, aktörleri; proje motivasyonları, amaçları ve kapsamları; süreçleri ve toplumsal fayda bağlamında katkıları değerlendirilmiştir.Nowadays, crises who affect a board range of aspects from finance to environment, form a basis for the facts that we have to face for constructing today and future efficiently. Sustainability is the appropriate paradigm in global context to overcome resource crisises. The sustainability paradigm motivates every discipline regardless of the scale, to position itself by requestioning its activity area. The feasibility of the sustainability idea in global and local scales can be provided by sustainable development processes. Sustainable development has economical, environmental and sociological dimensions. Its sociological dimension is as important as its other dimensions. In areas affected by global resource crisis, population growth, being regionally underdeveloped, unbalanced city growth by development processes and poverty, architecture make a contribution to the social aspects of sustainable development. Along with the conventional client and project profile, people who don’t have the main services, and people faced with inequalities caused by poverty, inhuman conditions of the informal market, inadequate conditions of infrastructure and social services, should also be included in the service area of the architecture. This study conceptualizes architectural practices in this context as “architecture for the social benefit”. Realized by social actors (architects, artists, non-governmental organizations, universities, local governments, professional organizations), architectural practices for the social benefit as individual and collective initiatives, contribute to the social dimension of the sustainability. In this context, projects from urban and rural areas are analyzed, their actors, project motivations, aims and contents and contributions for the social benefit are discussed.Yüksek LisansM.Sc