An teagasc idirdhealaithe don teanga san Iar-bhunscoil Ghaeltachta: Imscrúdú criticiúil ar rathúlacht chomhtháthú an teagaisc fhoirm-dhírithe agus an teagaisc idirdhealaithe mar chur chuige oideolaíoch chun freastal ar riachtanais theangeolaíocha scoláirí sa rang Gaeilge

Aithnítear sa Pholasaí don Oideachas Gaeltachta 2017-2022 an tábhacht a bhaineann le haird a dhíriú ar riachtanais teanga idirdhealaithe na gcainteoirí dúchais Gaeilge chomh maith le foghlaimeoirí Gaeilge sa seomra ranga ábharbhunaithe. Ní léirítear sa pholasaí, áfach, samplaí praiticiúla nó taighde-bhunaithe den chur chuige teagaisc seo. Dá bharr sin, feictear go bhfuil sraith teagaisc eiseamláireach dírithe ar an teagasc idirdhealaithe don teanga de dhíth chun an cur chuige oideolaíoch a thuiscint i gcomhthéacs. Mar iarracht ar an mbearna sin a líonadh tá sé mar aidhm ag taighde an údair imscrúdú a dhéanamh ar chuir chuige oideolaíocha a chuireann an teanga agus an teagasc idirdhealaithe chun cinn go comhuaineach agus na straitéisí úd a oiriúnú chun an teagasc idirdhealaithe don teanga a chur i bhfeidhm sa seomra ranga Gaeltachta. Sa taighde seo, tugtar faoin taighde feidhmeach atá fréamhaithe go príomha i bparaidím thógachaíoch. Is í iar-bhunscoil an taighdeora suíomh an taighde agus is iad scoláirí na scoile (n=16) rannpháirtithe sampla an taighde. Is iad na cuir chuige oideolaíocha a úsáidtear don idirghabháil sa taighde feidhmeach chun an teagasc idirdhealaithe don teanga a bhunú ná: stáisiúin foghlama, grúpáil sholúbtha agus an teagasc foirm-dhírithe. Úsáidtear modhanna measctha leabaithe chun peirspictíocht níos leithne agus tuiscint níos doimhne a fháil ar an ábhar taighde. Baintear úsáid as ceistneoir chun teacht ar shonraí cainníochtúla ar chúlra teangeolaíoch na rannpháirtithe. Baineann bailiú sonraí cáilíochtúla leis na hagallaimh ghrúpa agus dialann mhachnaimh na rannpháirtithe/an taighdeora le linn agus i ndiaidh na príomhchéime den taighde seo chun tuairimí, dearcthaí agus eispéiris na rannpháirtithe a mheas. Ag eascairt as anailísiú agus sintéisiú na sonraí, nochtar go dtacaíonn stáisiúin foghlama le forbairt scileanna teanga gach scoláire, go háirithe nuair atá siad ag freastal ar stíleanna foghlama agus leibhéil éagsúla teanga na scoláirí. Léirítear go bhfuil tionchar ag leas a bhaint as an ngrúpáil sholúbtha chun saibhriú/sealbhú teanga gach scoláire a chur chun cinn chomh maith leis an bpiarfhoghlaim a éascú. Fíoraítear freisin go bhfuil tairbhe ag baint le comhtháthú an teagaisc fhoirm-dhírithe agus an teagaisc idirdhealaithe chun foghlaim rathúil teanga atá idir ghníomhach, chumarsáideach agus idirdhealaithe a chur chun cinn i suíomh an tumoideachais mheasctha. Cruthaítear sa taighde seo go bhfuil na cuir chuige oideolaíocha rathúil chun an teagasc idirdhealaithe don teanga a chinntiú. Beifear ag súil go mbeidh an taighde seo ina thairbhe do mhúinteoirí agus do thaighdeoirí a bhíonn de shíor ar thóir oideolaíochtaí éifeachtacha taighde-bhunaithe i ngort an tumoideachais in Éirinn agus níos faide i gcéin.N