NSL 2023 monitoring report. State of affairs of National Air Quality Cooperative Programme (NSL)

In het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL(Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit)) werken verschillende Nederlandse overheden sinds 2009 samen om de luchtkwaliteit te verbeteren. De monitor van het NSL is onder meer bedoeld om te kijken of Nederland de Europese grenswaarden voor luchtkwaliteit haalt. Als dat niet zo is, zijn extra maatregelen nodig om die grenswaarden toch zo snel mogelijk te halen. Het RIVM volgt daarom elk jaar de concentraties stikstofdioxiden en fijnstof in de lucht en rapporteert daarover. Voor beide stoffen wordt gekeken naar de bijdrage van wegverkeer. Voor fijnstof kijken we ook naar de bijdrage van veehouderijen. In 2022 voldeed Nederland voor wegverkeer bijna aan de Europese grenswaarden voor stikstofdioxide. Op één punt was er een overschrijding: direct naast de tunnelmond van de Maastunnel in Rotterdam. Ook voor fijnstof voldeed Nederland bijna aan de grenswaarden voor wegverkeer. Alleen een klein stuk weg van 200 meter bij Velsen lag boven de grenswaarde. Op enkele woonlocaties in gebieden met intensieve veehouderij werden de grenswaarden van fijnstof in 2022 nog steeds overschreden. Dat waren er net iets minder dan in 2021. De concentraties stikstofdioxiden en fijnstof waren in 2022 iets hoger dan tijdens de ‘coronajaren’ 2020 en 2021. Nadat de coronamaatregelen waren opgeheven, was er meer verkeer en economische activiteit. Dit zorgde voor meer uitstoot. De concentraties waren daardoor hoger, maar wel minder hoog dan vóór de coronajaren. Het aantal overschrijdingen van de Europese norm voor deze stoffen was daardoor bijna hetzelfde als in eerdere jaren. Het ziet ernaar uit dat de luchtkwaliteit de komende jaren verder verbetert. Verkeer, industrie en veehouderijen zullen naar verwachting minder stikstofdioxide en fijnstof uitstoten. Dat komt bijvoorbeeld doordat elk jaar oudere auto’s worden vervangen door nieuwe en schonere auto’s, die minder of zelfs geen stikstofoxiden uitstoten. Op dit moment wordt in de Europese Unie onderhandeld over de herziening van de Europese richtlijn luchtkwaliteit. Dit zal tot nieuwe grenswaarden leiden. Hoe hoog de grenswaarden zullen zijn en wanneer deze wetgeving zal ingaan, is nog niet bekend. Op 1 januari 2024 gaat de Omgevingswet van start. De monitoring van de luchtkwaliteit is daar een onderdeel van, en gaat op dezelfde manier door als in het NSL.Dutch public authorities have been working together to improve air quality through the National Air Quality Cooperation Programme (NSL) since 2009. The purpose of the NSL monitor is, among other things, to check whether the Netherlands complies with European limit values for air quality. If it does not, it needs to introduce additional measures to ensure it complies with these limit values as soon as possible. Each year, RIVM monitors the nitrogen dioxide and particulate matter concentrations in the air and reports on this. For both of these substances, RIVM looks at the contributions from road traffic. For particulate matter, it also looks at the contributions from livestock farming. In 2022, the Netherlands almost complied with the European nitrogen dioxide limit values for road traffic. It failed to do so at a single location, directly next to the entrance to the Maastunnel in Rotterdam. The Netherlands almost complied with the European particulate matter limit values for road traffic as well. The limit values were only exceeded along a small, 200-metre stretch of road near Velsen. At several residential locations in areas with intensive livestock farming, particulate matter concentrations exceeded the limit values in 2022. This was the case for slightly fewer locations than in 2021. The concentrations of nitrogen dioxide and particulate matter were slightly higher in 2022 than during the ‘coronavirus years’ 2020 and 2021. After the coronavirus measures were lifted, traffic and economic activity went up. This resulted in higher emissions. The concentrations were therefore higher, but less high than before the coronavirus pandemic. As a result, the number of locations where the European limit values were exceeded was almost the same as in previous years. Air quality is expected to improve further in the coming years as traffic, industry and livestock farming are expected to emit less nitrogen dioxide and particulate matter. One reason for this is that older cars are replaced every year with newer cars, which emit less or even zero nitrogen oxides. The European Union is currently negotiating the revision of the European Air Quality Directive. This will lead to new limit values. It is not yet known how high the limit values will be and when this legislation will come into effect. The Environment and Planning Act will enter into force on 1 January 2024. Monitoring air quality is a component of this Act as well. This will be done in the same way as for the NSL