Tek Ateşten Gömlek, İki Ayrı Coğrafya: Ateşten Gömlek ve Zeynep Romanlarında Vatanın Temsili Olarak Kadın

Bir halk türküsünde geçen “ateşten gömlek” sözleri, Halide Edip Adıvar’ın aynı adlı romanıyla birlikte Türk edebiyatında vatan aşkının derin anlamını çağrıştıran özel bir ifade kalıbı haline gelmiştir. Ateşten Gömlek (1923)’in merkezî kişisi Ayşe, vatanı için her şeyi feda edebilen, duyarlı ve güçlü bir kadındır. Roman kurgusunda ateşten gömlek giymiş adsız pek çok savaş kahramanının simge ismi olan Ayşe aynı zamanda vatanı da simgelemektedir. Aynı dönemin kadın yazarlarından biri olan Hayriye Melek Hunç da benzer bir ruh durumunu Mısır’ın özgürlük mücadelesinde rol alan bir başka kadın aracılığıyla anlatır. Yazar 1926’da yayımladığı Zeynep romanında Türk bağımsızlık savaşıyla aynı dönemde Mısır’da sürdürülen bir başka bağımsızlık mücadelesini ve Mısır kadınının hikâyesini ele alır. Makalede farklı coğrafyalarda bağımsızlık mücadelesi veren iki kadının vatanı temsil eden birer karakter olarak romanda nasıl kurgulandıkları incelenmektedir