Halep’in Haçlılara Karşı Direnişinde Kadı Ebu’l-Fazl b. el-Haşşab’ın Rolü

Yaklaşık iki asır süren Haçlı Seferleri İslam dünyasında ve Müslümanların zihinlerinde ağır tahribatlar bırakmıştır. Söz konusu seferlerin siyasi, ekonomik ve dini sebepleri üzerine birçok çalışmalar yapılmış, ancak Müslümanların mücadelelerinde ilim erbabı genelde arka plana atılmıştır. Hâlbuki siyasi idarecilerin yetersiz kaldığı noktalarda halk, toplumun nabzını tutan ve bazen de idarecilerden daha fazla nüfuz sahibi olan dönemin kanaat önderleri etrafında kümelenerek bireysel direnişlerini genele yaymayı başarmışlardır. Bu çalışmada Haçlılara karşı direnişte ulema sınıfının ilk sembolü haline gelen bir Müslüman Kadı’nın Halep şehrindeki mücadelesine yer verilmiştir. Böylelikle yaşanan siyasi hadiseler göz önüne alınarak toplumun nabzını tutmada ve adaleti tesis etmede önemli rol oynayan kadıların cihad anlayışı ortaya konulmaya ve onların elleri böğründe çaresiz bir şekilde bekleyen karakter olmadıkları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışma İslam tarihi eserlerinin yanı sıra dönemin Latin kronikleri ve bu konuda kaleme alınmış müstakil eserlerle de desteklenmiştir