A.L.W.E. van der Veen. Een Delfts mijningenieur in monumentenland

Between 1920 and 1940, the engineer A.L.W.E. van der Veen (PhD) was involved in many restorations as a consultant on natural stone, at first under the authority of the National Bureau for Monuments and later as an independent consultant. After his studies in mining engineering at the former Technische Hoogeschool Delft, where he wrote his doctoral thesis on the symmetry of diamond, he became involved with monuments and their preservation. Van der Veen’s geological expertise enabled him to determine the nature and origin of natural stone used in historical buildings and advise on suitable replacement material. The article at hand provides an overview of Van der Veen’s life and describes his introduction into the world of monuments preservation. It also describes in more depth the advice he gave with regard to types of natural stone that was historically often applied in the Netherlands, such as sandstone, white Belgian sandy limestone, and tuff. His efforts to provide advice that was in accordance with the principles of restoration as articulated in 1917 are illustrated by his reasoning in choosing replacement stone. His advice on choosing limestone from France and tuff from the German Eifel constitutes the main body of the article at hand. It shows that his advice sometimes lacked foundation or differed from earlier advice. Nevertheless, Van der Veen has had a profound influence on the choice of replacement stone. Gaining insight in his reasoning is therefore important, as it is an aspect that needs to be considered in the assessment of restoration interventions, for instance when new restorations make it necessary to replace stone that was used in previous restorations.Tussen 1920 en 1940 was dr .ir. A.L.W.E. van der Veen als natuursteenadviseur betrokken bij veel restauraties, eerst in opdracht van het Rijksbureau voor de Monumentenzorg en later als onafhankelijk adviseur. Na mijnbouwkunde gestudeerd te hebben in Delft en hier gepromoveerd te zijn op een onderzoek naar de symmetrie van diamant kwam hij vermoedelijk via de familie Martin in aanraking met de monumentenzorg. De geologische kennis van Van der Veen werd gebruikt om de aard en herkomst van natuursteensoorten, toegepast aan monumenten, te achterhalen en om geschikte vervangende steensoorten te kiezen. Dit artikel geeft een overzicht van Van der Veens leven en beschrijft zijn intrede in de wereld van de monumentenzorg. Hierna wordt nader ingegaan op zijn adviezen met betrekking tot de natuursteensoorten met een grote historische toepassingstraditie in Nederland zoals zandsteen, witte Belgische zandige kalksteen en tufsteen. Zijn zoektocht naar adviseren in de lijn van de Grondbeginselen wordt geïllustreerd aan de hand van zijn argumentatie voor het kiezen van vervangende steensoorten. Zijn adviezen voor het kiezen van Franse kalksteensoorten en tufsteen uit de Duitste Eifel vormen de kern van het artikel. Hieruit blijkt dat de onderbouwing van zijn adviezen soms ontbreekt en soms afwijkt van eerdere adviezen. Ondanks dit heft Van der Veen een grote invloed gehad op de keuze voor vervangende steensoorten. Inzicht in Van der Veens argumentatie bij steenkeuze is daarom een aspect dat verdient meegewogen te worden bij de waardering van restauratieve ingrepen, bijvoorbeeld wanneer bij nieuwe restauraties de eerdere restauratiesteen vervangen moet worden