ULUSLARARASI HUKUK PERSPEKTİFİNDEN AVRUPA BİRLİĞİ’NİN ARKTİK POLİTİKASI

İklim değişikliği, hem Arktik’te yaşayan insanların yaşam şartlarınızorlaştırıp kültürlerini tehdit etmekte, hem de bölgenin hassas çevre veekosistemi için risk oluşturmaktadır. Diğer yandan, Arktik bölgesindekibuzulların erimesi ile bölgedeki potansiyel kaynaklar ve ulaşım yolları her geçengün daha dikkat çekici hale gelmektedir.Günümüzde Arktik bölgesinin hukuki rejimi Birleşmiş Milletler DenizHukuku Sözleşmesi’ne göre belirlenmektedir. Arktik bölgesi genel olarak biraçık deniz olarak kabul edilmekle beraber, bölgeye kıyısı olan Kanada, Rusya,Amerika Birleşik Devletleri, Danimarka ve Norveç’in de Birleşmiş Milletler DenizHukuku Sözleşmesi uyarınca Arktik Okyanusu üzerinde birtakım hak, yetki veyükümlülükleri bulunmaktadır. Geçmişte kıyı devletleri arasında Arktik bölgesiüzerindeki hak ve yetkilerine ilişkin çeşitli uyuşmazlıklar yaşanmış olsa dagünümüzde bu uyuşmazlıkların büyük bir kısmı çözülmüştür.Arktik bölgesinde bulunan sekiz devletten üçünün (İsveç, Danimarka veFinlandiya) Avrupa Birliği’ne üye olması ve ikisinin (Norveç ve İzlanda) AvrupaEkonomik Alanı’nda olması nedeniyle bölge halkının yaşam standartları, Arktikçevresinin ve ekosisteminin korunması ve potansiyel kaynakların kullanımdurumu Avrupa Birliği’ni de yakından ilgilendirmektedir. Avrupa Birliği, 2007yılından itibaren Arktik politikasını geliştirmekte olup, en son 2021 yılında Arktikpolitikasını güncellemiştir.Anahtar Kelimeler: Arktik, Avrupa Birliği, Deniz Hukuku, BMDHS, İklimDeğişikliği.Climate change not only makes difficult the living conditions of thepeople living in the Arctic and threatens their culture, and also poses a risk tothe sensitive environment and ecosystem of the region. On the other hand, withthe melting of the glaciers in the Arctic region, the potential resources andtransportation routes in the region are becoming more remarkable.Today, the legal regime of the Arctic region is determined according tothe United Nations Convention on the Law of the Sea. Although it is consideredthat the Arctic region predominantly consists of high seas; Canada, Russia, theUSA, Denmark, and Norway, which have coasts to the region, also have certainrights, authority, and obligations on the Arctic Ocean by the United NationsConvention on the Law of the Sea. Even though there have been variousdisagreements between the coastal states regarding their rights and authorityover the Arctic region in the past, most of these have been resolved today.Since three of the eight states in the Arctic region (Sweden, Denmark,and Finland) are members of the European Union and two (Norway and Iceland)are in the European Economic Area, the living standards of the people of theregion, the protection of the Arctic environment and ecosystem and the use ofpotential resources are also closely related to the European Union. TheEuropean Union has been developing its Arctic policy since 2007, and itpublished its new Arctic policy in 2021.Keywords: Arctic, European Union, Law of the Sea, UNCLOS, Climate Change.