NASILJE I DECA

Krivičnopravna zaštita porodice je supsidijarnog karaktera i mora biti svedena na neophodan minimum. Shodno tome, krivičnopravna zaštita porodice funkcioniše isključivo u odnosu na njene najosetljivije članove, među kojima su prvenstveno deca. U krivičnom pravu detetom se smatra lice koje nije navršilo četrnaest godina (član 112, stav 8. KZ). U oblasti porodičnih odnosa neposredna krivičnopravna zaštita dece se ostvaruje jedino krivičnim delom promena porodičnog stanja (član 192. KZ) kod kojeg dečji uzrast, odnosno uzrast novorođenčeta predstavlja osnovno obeležje bića. Preostala krivična dela iz ove glave obezbeđuju zaštitu određenom krugu lica kome pripadaju i deca, to su: oduzimanje maloletnog lica (član 191. KZ) – prema zakonskom tekstu osnovni oblik se vrši prema maloletnom licu, što govori da pasivni subjekt može biti maloletnik, tj. lice koje je navršilo četrnaest godina, a nije navršilo osamnaest godina kao i dete, tj. lice koje nije navršilo četrnaest godina, a teži oblik postoji kada je krivično delo učinjeno prema novorođenčetu; zapuštanje i zlostavljanje maloletnog lica (član 193. KZ) – pasivni subjekt kod oba oblika krivičnog dela je maloletno lice, tj. maloletnik ili dete; nasilje u porodici (član 194. KZ) – kod ovog krivičnog dela uzrast pasivnog subjekta predstavlja kvalifikatornu okolnost i teži oblik postoji kada je učinjeno prema maloletnom licu, tj. maloletniku ili detetu kao i nedavanje izdržavanja (član 195. KZ) i kršenje porodičnih obaveza (član 196. KZ) kod kojih svojstvo pasivnog subjekta ima lice u odnosu na koje postoji obaveza izdržavanja, odnosno član porodice koji nije u stanju da se sam o sebi stara i u konkretnom slučaju to može biti dete. U cilju celovitog sagledavanja ove kompleksne problematike teorijsko razmatranje zakonskih opisa navedenih krivičnih dela potkrepljeno je ilustrativnim stavovima sudske prakse