Przyczynek do poznania finansów dawnej Japonii i możliwości wykorzystania niektórych ich rekomendacji w regulacjach polskich

The aim of the article is to attempt to showcase the finances of ancient Japan during the Yamato [250–710], Nara [710–794], and early Heian [794–1185] eras and examine whether some of their principles and recommendations can be implemented in contemporary Polish finance. Ancient Japan developed a distinct and specific system of state management and financing based on rice, giving the utmost priority to maximising the interests of the aristocracy. Over the course of the analysed eight centuries, the country centralised, transforming from a federation of independent uji into the establishment and growth of the Ritsuryo State. The conducted research contributes to understanding the financial system in operation during that period and identifies factors contributing to the development and destruction of the Ritsuryo State and its finances. The literature analysis revealed that some legal recommendations from the 7th century are still relevant enough to be implemented in modern Polish finance. The research methodology involved a critical analysis of the subject literature, available mostly in English, including manuscripts and articles on the history and economy of Japan, as well as the history of Japanese law. So far Polish economic literature has paid little attention to the issues of ancient Japanese finance. This study represents one of the first attempts to fill this research gap. The article may be of interest to individuals exploring Japanese economic history, finance, and corporate governance.Celem artykułu jest próba pokazania finansów dawnej Japonii, w epokach Yamato (250–710), Nara (710–794) i w początkach ery Heian (794–1185), oraz sprawdzenie, czy niektóre z ich zasad i rekomendacji mogą być implementowane we współczesnych finansach polskich. Dawna Japonia wykształciła odrębny, specyficzny, oparty na ryżu system zarządzania i finansowania państwa, przywiązujący największą wagę do maksymalizacji interesów arystokracji. W analizowanych ośmiu stuleciach nastąpiło scentralizowanie kraju będącego federacją niezależnych uji oraz powstało i rozwinęło się Państwo Ritsuryō. Przeprowadzone badania stanowią przyczynek do poznania systemu finansowego funkcjonującego w tym okresie, jak też do wskazania czynników rozwoju i destrukcji Państwa Ritsuryō i jego finansów. Analiza literatury wykazała, że niektóre rekomendacje prawne, mimo że pochodzą z VII w., są na tyle aktualne, że mogą być implementowane we współczesnych polskich finansach. Metodą badań była krytyczna analiza adekwatnej, bogatej, głównie angielskojęzycznej literatury, czyli publikacji książkowych i artykułów z zakresu historii i gospodarki Japonii oraz historii prawa japońskiego. Jak dotąd w polskim piśmiennictwie ekonomicznym nie poświęcano wiele uwagi problematyce finansów dawnej Japonii. Niniejsze opracowanie stanowi jedną z pierwszych prób wypełnienia tej luki badawczej. Artykuł może być intersujący dla osób eksplorujących japońską historię ekonomii, finanse oraz nadzór korporacyjny