Antyputinowska Rosja Dmitrija Bykowa. Z Polską nie tylko w tle

Dmitry Bykov’s anti-Putin Russia. With Poland not only in the background The article is an attempt to describe the anti-Putin stance of contemporary Russian writer and thinker Dmitry Lvovich Bykov (b. 1967), from his first novel Justification (2020) to his most recent pro-freedom and anti-imperialist statements from July 2023, when he was already in exile in the USA. The author’s key text here is the 2019 article 20 Years of Putin – 20 Years in Reverse Gear, in which the author reaffirms his negative attitude toward Putinism as “archaic imperialism”, the cause of Russia’s illegal annexation of Ukraine’s Crimea and now Russia’s February 24, 2022 attack on Ukraine. The article also discusses Bykov’s negative attitude toward historical and contemporary Russian fascism, of which the writer also considers Fyodor Dostoevsky to be largely representative. An important part of the article is also a general description of Bykov’s very positive attitude to contemporary Polish culture and literature – mainly to the works of Leszek Kolakowski, Stanislaw Lem, Wislawa Szymborska, Agnieszka Osiecka, Czeslaw Milosz. The text ends by recalling Dmitry Bykov’s dramatic and compassionate statement of July 6, 2023, on the death of the 37-year-old Ukrainian writer Victoria Amelina, who died of wounds sustained under Russian bombs in Kramatorsk, in the Donetsk region of Ukraine. At the same time, the article is a kind of extensive introduction to the reading of Grzegorz Przebinda’s interview with Dmitry Bykov, published immediately below in “Studia Pigoniana”, recorded in Krakow in October 2019 on the occasion of the Russian writer’s stay at the Conrad Festival.Antyputinowska Rosja Dmitrija Bykowa. Z Polską nie tylko w tle Artykuł stanowi próbę opisu antyputinowskiej postawy współczesnego pisarza i myśliciela Rosji, Dmitrija Lwowicza Bykowa (ur. w 1967), poczynając od jego pierwszej powieści Uniewinnienie (2020) po jego ostatnie, z lipca 2023 roku, prowolnościowe i antyimperialne wypowiedzi już na emigracji w USA. Kluczowym tekstem pisarza jest tutaj artykuł z 2019 roku 20 lat Putina – 20 lat na biegu wstecznym, gdzie autor potwierdza swój negatywny stosunek do putinizmu jako „archaicznego imperializmu”, będącego przyczyną bezprawnej aneksji ukraińskiego Krymu przez Rosję, a obecnie – napaści Rosji na Ukrainę 24 lutego 2022 roku. W artykule omówiony jest także negatywny stosunek Bykowa do historycznego i współczesnego faszyzmu rosyjskiego, za którego przedstawiciela pisarz uważa również w znacznej mierze Fiodora Dostojewskiego. Ważnym segmentem prezentowanego artykułu jest również ogólny opis wielce pozytywnego stosunku Bykowa do współczesnej kultury i literatury polskiej – w szczególności do twórczości Leszka Kołakowskiego, Stanisława Lema, Wisławy Szymborskiej, Agnieszki Osieckiej, Czesława Miłosza. Tekst kończy się przywołaniem pełnej dramatyzmu i współczucia wypowiedzi Dmitrija Bykowa z 6 lipca 2023 roku w obliczu śmierci 37-letniej pisarki ukraińskiej Wiktorii Ameliny, która straciła życia z ran odniesionych pod rosyjskimi bombami w Kramatorsku w obwodzie donieckim Ukrainy. Artykuł stanowi jednocześnie rodzaj obszernego wstępu do lektury publikowanego zaraz poniżej w „Studiach Pigonianach” wywiadu Grzegorza Przebindy z Dmitrijem Bykowym, przeprowadzonego w Krakowie w październiku 2019 roku, przy okazji pobytu rosyjskiego pisarza na Festiwalu Conrada