Ruiten en ranken: wandschilderingen in het militair hospitaal van het Romeinse castellum te Oudenburg

Tussen 2001 en 2005 voerde het VIOE (nu Onroerend Erfgoed) grootschalig archeologisch onderzoek uit ter hoogte van de zuidwesthoek van het Romeinse castellum van Oudenburg. Het leverde een verfijnde fortchronologie van vijf opeenvolgende kampfasen op, met dateringen van de late 2de eeuw tot het begin van de 5de eeuw na Chr. Bovendien gaven de opgravingen heel wat informatie over de ruimtelijke organisatie en architecturale invulling van een vrij groot terrein binnen de kampmuren doorheen de verschillende fortperiodes. De collectie vondsten die het onderzoek opleverde, is uniek te noemen, zowel kwantitatief gezien als op het vlak van chronologie. Dit geldt zeker ook voor de pleisterfragmenten, waarvan er ca. 53.500 zijn ingezameld op de site. Het merendeel blijkt afkomstig te zijn van het militair hospitaal uit de tweede fortperiode (eerste helft 3de eeuw). In dat licht zijn de hier gepresenteerde resultaten van het eerste onderzoek boven verwachting. De decoratie van de zuidgang van het militair hospitaal kon zo goed als volledig gereconstrueerd worden. Drie decoraties of decoratieschemas zijn herkend op deze wand. Het tweede grote ensemble, dat secundair als fundering voor een werkplaats uit de vierde fortperiode fungeerde, kon eveneens in grote lijnen gereconstrueerd worden. Bovendien kon deze decoratie aan het vermoedelijke sacellum van het hospitaal worden toegewezen. Ten slotte is een duidelijker beeld ontstaan van de overige, veelal eenvoudigere schilderingen waarmee de wanden van het complex versierd zijn geweest. Het onderzoek heeft behalve inzicht in de decoraties ook nieuwe kennis opgeleverd over de architectuur van het gebouw dat hier in de tweede fortperiode stond. Het is ook duidelijk geworden dat een belangrijk deel van de muurschilderingen met zorg en precisie is afgewerkt. Daarnaast draagt het uitgevoerde onderzoek in belangrijke mate bij tot de kennis over interieurdecoraties van 3de-eeuwse militaire sites in onze contreien. Met name voor de provincie Gallia Belgica zijn daarvan nog maar weinig voorbeelden gepubliceerd