Sprawność aparatu fotosyntetycznego u roślin rosnących na stanowiskach różniących się poziomem pyłu zawieszonego w powietrzu

Particulate matter (PM) is among the most harmful pollutants inhaled by man. To reduce its concentration in air, plants could be used as biological filters, adsorbing PM on the foliage (SPM) or stabilizing in waxes (WPM). PM has also negative impact on the photosynthetic apparatus, but not much is known in regard to comparison of species re-sponses to PM. In this work, an attempt was made to define the amount of PM and waxes on foliage and to evaluate the efficiency of photosynthetic apparatus in five species grown in two sites differing in level of PM in the air. Obtained results showed, that quantities of PM and waxes on foliage were greater in plants grown in the City centre. These plants had lowered efficiency of photosynthetic apparatus, usually manifested by lower: (1) chlorophyll content, (2) values of chlorophyll a fluorescence parameters and (3) photo-synthesis rate, which coincides with an (4) increased stomatal resistance. Among tested species Sorbaria sorbifolia was the best acclimated to conditions of urban areas with si-multaneous highest PM accumulation. Therefore S. sorbifolia is best suited for phytore-mediation of PM from air in urban areas.Pył zawieszony (PM) należy do najniebezpieczniejszych zanieczyszczeń wdychanych przez człowieka. Aby obniży jego stężenie w powietrzu, można użyć roślin jako biologicznych filtrów akumulujących PM na powierzchni liści lub stabilizujących je w woskach. PM ma negatywny wpływ na aparat fotosyntetczny, ale nie ma badań oceniających wpływ PM na różne gatunki. W pracy tej badano ilość akumulowanych PM i de-ponowanych wosków na powierzchni liści oraz sprawność aparatu fotosyntetycznego u pięciu gatunków roślin rosnących w dwóch lokalizacjach różniących się poziomem PM. Uzyskane wyniki pokazały, że rośliny rosnące w centrum miasta charakteryzowały się większa akumulacją PM i wosków oraz obniżeniem sprawności aparatu fotosyntetycznego. Negatywny efekt PM na aparat fotosyntetczny wyrażał się obniżeniem: (1) zawartości chlorofilu, (2) parametrów fluorescencji chlorofilu a oraz (3) intensywności fotosyntezy, co korespondowało z podwyższonymi oporami dyfuzyjnymi aparatów szparkowych. Wśród badanych gatunków tawlina jarzębolistna (Sorbaria sorbifolia) okazała się najlepiej zaaklimatyzowanym gatunkiem do warunków miejskich i najbardziej efektywnym w fitoremediacji PM z powietrza