Oddziaływanie węglanu wapnia i zróżnicowanego nawożenia azotowego na plon i skład chemiczny buraka liściowego

Fertilizing cultivable plants is an effective way of improving yield quantity and quality. The studies conducted in the years 2008–2009 were aimed at determining the relationship between the kind of nitrogen fertilizer, manner of its application, as well as the dose of calcium carbonate and the plant unit weight, as well as chemical composition of spinach beet, grown in glasshouse in the spring period. Nitrogen was applied in the form of ammonium sulphate and urea in a localized form (N-deposit) and in the form of solution. Calcium was administered in the form of calcium carbonate in the doses of 5 and 15 g · dm-3 of substratum. The length of leaves, plant unit weight and selected parameters of beet leaf utility value were assessed. The substratum was also analyzed after plant harvest. The highest unit weight of plants was obtained with the application of ammonium sulfate in the form of a solution with a lower calcium carbonate dose, compared to the remaining combinations. The examined spinach beet plants were distinguished by high contents of dry matter, protein, total nitrogen, potassium, calcium and magnesium The chemical composition of leaves was significantly differentiated, depending on the examined factors. The contents of nitrates in the leaf dry matter ranged from 0.26 to 0.45%, depending on the kind of nitrogen fertilizer and manner of its application. The applied nitrogen fertilization to a small extent influenced the concentration of nitrates in beet leaves. More nitrates were contained in plants fed by a higher dose of calcium carbonate, compared to the plants which were given a lower dose of CaCO3. The highest content of vitamin C and the lowest share of nitrates in leaf dry matter were obtained with the application of urea in the form of deposit with a lower dose of calcium carbonate.Badania przeprowadzone w latach 2008–2009 miały na celu określenie zależności pomiędzy rodzajem nawozu azotowego, sposobem jego aplikacji oraz dawką węglanu wapnia a masą jednostkową roślin i składem chemicznym buraka liściowego uprawianego w szklarni w okresie wiosennym. Azot zastosowano w postaci siarczanu amonu i mocznika w formie zlokalizowanej (N-depozyt) oraz w postaci roztworu. Wapń podano w postaci węglanu wapnia w dawkach 5 i 15 g · dm-3 podłoża. Oceniono długość liści, masę jednostkową roślin oraz wybrane parametry wartości użytkowej liści buraka, jak również dokonano analizy podłoża po zbiorze roślin. Największą masę jednostkową roślin otrzymano, stosując siarczan amonu w postaci roztworu z mniejszą dawką węglanu wapnia, w porównaniu z pozostałymi kombinacjami. Badane rośliny buraka liściowego odznaczały się dużą zawartością suchej masy, białka, azotu ogółem, potasu, wapnia i magnezu. Skład chemiczny liści był istotnie zróżnicowany w zależności od badanych czynników. Zawartość azotanów w suchej masie liści mieściła się z zakresie od 0,26 do 0,45% w zależności od rodzaju nawozu azotowego oraz sposobu jego zastosowania. Zastosowane nawożenie azotowe w niewielkim stopniu wpływało na koncentrację azotanów w liściach buraka. Więcej azotanów zawierały rośliny żywione wyższą dawką węglanu wapnia w porównaniu z roślinami, którym podano niższą dawkę CaCO3. Największą zawartość witaminy C oraz najmniejszy udział azotanów w suchej masie liści otrzymano przy stosowaniu mocznika w postaci depozytu z niższą dawką węglanu wapnia