The role of emotions in the construction of the superfluous man in the novels Janko Borislavić by Ksaver Šandor Gjalski and Sjene ljubavi by Janko Leskovar

Ovaj je rad zamišljen kao emocionološka analiza dvaju hrvatskih devetnaestostoljetnih romana: Janka Borislavića (1887.) Ksavera Šandora Gjalskoga i Sjena ljubavi (1898.) Janka Leskovara. Cilj je utvrditi na koji način emocije oblikuju konstrukt književnog lika. Protagonisti Janko Borislavić i Marcel Bušinski prikazani su kao reprezentativni uzorci romantičarskog konstrukta suvišnog čovjeka. Okosnicu rada čini proučavanje uloge primarnih emocija pri oblikovanju tekstualnog identiteta suvišnog čovjeka. Analiza se oslanja na kognitivno-kulturalni model koji su predstavili Oatley i Johnson-Laird. Ondje su emocije proučavane kao instinktivni odgovori na situacijske podražaje te rezultati kulturološkog nasljeđa. Emocije na kojima se gradi suvišan čovjek promatrane su neodvojivo od romantičarskog svjetonazora. Primarne su emocije istraživane pomoću modela MED ciklusa koji povezuje misli, emocije i djelovanja glavnih likova. Svaka je primarna emocija istražena u zasebnom poglavlju na temelju odabranoga korpusa tekstova. Utvrđen je način na koji univerzalna emocija stvara osjećajne sklopove i složena emotivna stanja. Na koncu je protumačena povezanost između emocije i djelovanja radi boljeg razumijevanja bihevioralnih obrazaca suvišnog čovjeka.This bachelor's thesis is based on the emotionological approach of two Croatian nineteenth-century novels: Janko Borislavić (1887.) by Ksaver Šandor Gjalski and Sjene ljubavi (1898.) by Janko Leskovar. The main goal is to determine how emotions shape the construct of a literary character. The protagonists Janko Borislavić and Marcel Bušinski are portrayed as representative patterns of the romantic construct of the superfluous man. The thesis outline is the study of the role of primary emotions in shaping the textual identity of a superfluous man. The analysis relies on a cognitive-cultural model presented by Oatley and Johnson-Laird. Emotions are studied as instinctive responses to situational stimuli and the results of cultural heritage. The emotions on which a superfluous man is built are viewed inseparably from the romanticism worldview. Primary emotions are explored using the model of the MED cycle that connects the thoughts, emotions, and actions of the main characters. Each primary emotion is explored in a separate chapter using a selected corpus of texts. It is determined how universal emotion creates sensory circuits and complex emotional states. On the thread, the connection between emotions and actions is interpreted for a better understanding of the superflous man's behavioral patterns